پخش زنده
امروز: -
آقایان ثابتی و فراهانی به عنوان نماینده آقای جلیلی و پزشکیان در برنامه پاستور شماره ۱۴ در خصوص دیدگاههای این دو نامزد ریاست جمهوری درباره سیاست داخلی و خارجی به بحث و گفتگو پرداختند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه رادیویی ایران در برنامه پاستور شماره ۱۴ و مناظره چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری میزبان آقای مجید فراهانی، نماینده ستاد آقای پزشکیان و آقای امیرحسین ثابتی، نماینده ستاد سعید جلیلی بود.
سؤال: داشتن سیاست خارجی منطقی و تعامل با جهان تا چه اندازه در رفع مشکلات موجود در کشور میتواند مؤثر باشد؟
فراهانی: مسئله تعامل فرهنگی و سیاسی و تعامل با دنیا یکی از محورهای اساسی برنامههای آقای دکتر پزشکیان است. متأسفانه درحال حاضر کشور ما در معرض شدیدترین تحریمها و فشارهای سنگینی است که عملاً توسعه کشور را با چالش جدی روبرو کرده است. در گذشته بسیاری از افراد و شخصیتهایی ادعا میکردند که اثر تحریمها بر اقتصاد ایران حداکثر ۱۰ یا ۱۵ درصد بیشتر نیست. ولی واقعیت این است که امروز مردم ایران با گوشت و پوست خودشان تأثیرات این تحریمها را بر توسعه کشور توسعه صنعتی و فنی کشور درک میکنند.
در بهره برداری از میدان های نفتی و گازی مشترک از کشورهای دیگر عقب هستیم
بنده شخصاً، چون خودم در فضای صنعتی کشور عمدتاً در پروژههای نفت و گاز هستم، کاملاً درک میکنم امروز ما مثلاً ما حدود ۲۸ میدان مشترک نفت و گاز داریم با اکثر کشورهای همسایه خودمان که تقریباً در تمامی این میدانهای نفت و گاز ما از همه همسایگان خودمان عقب هستیم. مثلاً در میدان گازی پارس جنوبی که ۵ درصد از گاز دنیا در آنجا است، کشور قطر که مساحت آن از استان قم ما هم کمتر است، حدود تاکنون ۳ برابر ما برداشت داشته است و با سرمایه گذاری که در این میدان میکند، به زودی بیش از ۵ برابر یا ۱۰ برابر ما از میدان گازی که ثروت فرزندان ما است برداشت میکند و ما متأسفانه به دلیل مشکلات تکنولوژی به دلیل سرمایه گذاری کشورهای خارجی که همه اش ناشی از تحریمها است، عملاً نتوانسته ایم از این میدان گازی که ثروت ملی است، بتوانیم بهره برداری کنیم. نه تنها نتوانستیم بلکه امروز ناترازی انرژی و ناترازی گاز بخصوص، قطع شدن صنایع ما در سال حدود ۱۵۰ میلیارد دلار فقط به کشور ضربه میزند به دلیل تعطیلی بسیاری از کارخانجات، صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، مس و عملاً باعث شده است توسعه کشور در اوضاع مختلف با چالش جدی روبرو شود؛ لذا واقعیت این است که ما هیچ کشوری را در عرصه توسعه و پیشرفت نمیشناسیم مگر اینکه رابطه دوستانه و آزاد و احترام آمیز با دیگر کشورهای دنیا نداشته باشیم.
سؤال: داشتن سیاست خارجی منطقی و تعامل با جهان تا چه اندازه در رفع مشکلات موجود در کشور تا چه اندازه میتواند مؤثر باشد؟
ثابتی: سؤال شما یک مقدار کلی است، هیچکس معتقد به این نیست که ما باید سیاست خارجی مان غیرمنطقی باشد یا متوازن باشد. اختلاف بر سر مصادیق و رویکردها شکل میگیرد. میخواهم یک جنبه سلبی را بگویم و یک جنبه ایجابی را عرض کنم. جنبه سلبی این است ما در هشت سال دولتهای آقای روحانی تجربهای داشتیم که ایشان ادعا کردند که من کلید جادویی دارم که با آن همه مشکلات را حل میکنم ازجمله بحث سیاست خارجی و مذاکره با امریکا و رفع تحریم و اینطور مسائل. به واسطه رأیی که مردم به ایشان دادند، اولین دولت بعد از انقلاب بود دولت آقای روحانی که توانست در سطح وزیر خارجه برود و مذاکره کند با امریکا و به توافقی هم رسیدند به اسم برجام. اما از شگفتیهای روزگار این بود که وقتی این تجربه انجام شد و توافق به دست آمد، بعد از یک مدت مسئولین همان دولت گفتند که این توافق ربطی به اقتصاد نداشته است و هدف ما چیز دیگری بوده است. مثلاً فروردین سال ۹۵ برجام امضاء شد و چند ماه بود که داشت که اجرا میشد ترامپی هم در کار نبود، آقای سیف رییس بانک مرکزی دولت آقای روحانی آمد و گفت این توافق هیچ تأثیری در مبادلات بانکی ما نداشته است و بعد از یک مدت اصلاً صورت مسئله عوض شد. آقای روحانی و آقای ظریف در چشم مردم نگاه کردند و گفتند که ما توافقی کردیم که مشکل امنیتی سازی پرونده هستهای را حل کنیم وگرنه اصلاً بحث اقتصادی نبوده است، اصلاً با این وعده این دولت رأی آورده بوده است. بالاخره این راهبرد، راهبردی بوده است که یا از اساس اش دور بوده است یا در عمل نتیجه نداده بوده که به نظر بنده دو تای آنها بوده است.
فرق ندارد چه کسی رئیس جمهور می شود، مسئله تحریم است
حالا به لحاظ ایجابی ما میخواهیم چه کار کنیم، بالاخره مشکلاتی داریم فرقی هم نمیکند که آقای جلیلی رییس جمهور شود یا آقای پزشکیان، مسئله تحریم داریم مسئله و مشکلات داریم، کسی هم از تحریم خوش اش نمیآید. بالاخره باید این را لغو کنیم، بی اثرسازی کنیم، حتماً باید به این سمت برویم. من فکر میکنم با مدل قجری مذاکره برای لغو تحریم و دل بستن به این مدل ما چیزی به دست نمیآوریم، حداقل تجربه نشان داده است ما چیزی به دست نمیآوریم. راهکار چه است، ما در دیپلماسی چه کار باید کنیم، ما باید پارادایز را عوض کنیم، یعنی اینکه ما باید برویم به سمتی که ائتلافهای جایگزین بین المللی، به جای اینکه برویم طرف امریکا و اروپا، به آنها یک طرفه امتیاز بدهیم، بعد اگر آنها صلاح دانستند بخشی از تحریمها را موقتی لغو کنند یا نکنند یا تعلیق کنند، ما باید برویم به سمتی که اساساً مسئله تحریم ایران برای آنها از یک جایی به بعد مسئلهای باشد که یا هزینه اش برای آنها بیشتر باشد یا بلاموضوع باشد. حالا چه کارهایی به صورت مصداقی میشود کرد، این بحث کریدورهایی که در این سه سال شروع شد، که بخشی با چین بود و بخشی با کشورهای دیگر، اگر به نتیجه برسد، به نظر من یکی از آن کارهای بزرگی است که در این قضیه میتواند مثال به معنی واقعی کلمه باشد که در زندگی مردم اثر خودش را نشان میدهد. چون زیرساختهایی است که عملاً تحریم ایران را تا جای بسیار زیادی غیرممکن میکند.
سؤال: سؤال خودم را در مورد اولویت در دولت مورد حمایت دوستان مطرح میکنم. با توجه به اینکه سیاست خارجی در کلمه به معنی دنبال کردن منافع هر کشوری در سطح بین الملل خواهد بود، مهمترین اولویت دولت مورد حمایت شما در حوزه سیاست خارجی چیست؟
فراهانی: چون آقای ثابتی راجع به بحث رویکردها در عرصه سیاست خارجی فرمودند و این رویکردها اهمیت دارد، واقعیت این است که، چون مناظره هم است و ما به نمایندگی از کاندیدهای محترم اینجا حضور داریم، لازم میدانم که نقد خودم را درخصوص رویکرد سیاست خارجی جناب جلیلی و اتفاقی که عملاً باعث شد ما در معرض شدیدترین تحریمها قرار بگیریم توسط این سیاستها عرض میکنم. سابقه آقای دکتر جلیلی را وقتی ما در گوگل نگاه میکنیم، میبینیم ایشان برای اولین بار در سال ۷۸ در انتخابات مجلس ششم از حوزه انتخابی مشهد و کلات کاندید شدند و رأی لازم را کسب نکردند، بار دیگر برای بار دوم در سال ۸۲ باز هم از حوزه انتخابی مشهد برای مجلس هفتم کاندید شدند و باز هم نتوانستند رأی لازم را کسب کنند. اما در مهرماه ۸۶ آقای غلامحسین الهام، سخنگوی دولت وقت، با اعلام خبر استعفای خبر آقای علی لاریجانی، آقای سعید جلیلی را بعنوان دبیر شورای امنیت ملی معرفی کرد و ۶ سال مستمراً ایشان بعنوان دبیر شورای امنیت ملی بودند و ثمره این حضور ۶ ساله باعث شد که کشور کمتر از ۵۰ تحریم سازمان ملل را داشت، در عرض این ۶ سال عملاً به بالای ۵۰۰ تحریم ریز و درشت سازمان ملل و اتحادیه اروپا و کشورهای دیگر عملاً منتهی شد که مهمترینهای آن را ما عملاً ۶ قطعنامه تصویبی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران میدانیم و میبینیم.
سیاست اصلی تیم مذاکره کننده، شعار مقاومت در برابر خواستههای شورای امنیت بود
بازخوانی اخبار و اطلاعات فعالیت جناب آقای جلیلی در عرصه مذاکرات نشان میدهد که سیاست اصلی تیم مذاکره کننده در آن دوران، عملاً با شعار مقاومت در برابر خواستههای شورای امنیت در تعلیق روندسازی؟ یعنی دال مرکزی گفتمانی آقای جلیلی، مقاومت در برابر خواستههای شورای امنیت در تعلیق غنی سازی اورانیوم بود که با تایتل سیاست تهاجمی و طلبکارانه، این عین تایتلی بود که بارها به کار رفت، انجام شد. نهایتاً شاید بشود گفت شدیدترین قطعنامه هم قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت بود که ایران را ذیل فصل ۷ ماده ۴۱ مجموعه ملل متحد قرار داد که طبق آن ایران بعنوان مخل و تهدیدکننده صلح جهانی شورای امنیت شناخته شد و کمتر از ۵ کشور در دنیا امروز در ذیل این قرار گرفتند به نحوی که براساس این فصل اجازه میدهد که کشورهای عضو شورای امنیت به ایران حمله نظامی کنند.
ثابتی: من پاسخ آقای فراهانی را بدهم. ما یک مشکل مان با آقای پزشکیان این است که ایشان ۷۰ سال اش است و هرچه از او میپرسند میگویند که من نمیدانم و بلد نیستم. نمیدانم کسی که ۴ سال نائب رییس مجلس بوده است، نفر دوم قوه بوده است، ۴ سال وزیر بوده است، چهره سیاسی است، چه میداند که میخواهد الان حاکمیت را به دست بگیرد. ضمن احترام به آقای فراهانی که من شخصاً بحثی با ایشان ندارم، دیگر سطح بحث را مبتذل نکنند، اگر بحث قرار است به ویکی پدیا خوانی باشد، که این دیگر بحث رسانهای نیست. شما میگویید ویکی پدیان است نتیجه اش این است که بدیهی هایتان را آن موقع اشتباه میگویید، میگویید ۶ قطعنامه در دوره آقای جلیلی صادر شده است، اولاً که ۳ قطعنامه بوده است، ۳ قطعنامه در زمان آقای لاریجانی بوده است که امروز از حامیان پر رو پا قرص آقای پزشکیان است و بله وقتی که به جای اطلاعات دقیق و دست اول شما سرچ میکنید هرچه بود همان را قبول میکنید، آن هم میشود نهایتاً یک مشت اطلاعات غیر دقیق مخدوش که تازه میشود منبع تحلیل شما بعد تازه با این حال میخواهید مردم را هم جهت دهی کنید. عرض کنم، سال ۷۸ کاری ندارم چه کسی کاندید شد و رأی نیاورد، همان سال ۷۸ آقای حسن روحانی و احمدی نژاد کاندید شدند و از تهران رأی نیاوردند و بعداً هر کدام از آنها رییس جمهور شدند، اینکه اصلاً بحثهای علمی نیست. ولی آقای فراهانی یک سؤال را لطفاً به من پاسخ بدهید، آن هم اینکه آقای ظریف و آقای روحانی میگفتند ما مذاکره میکنیم و تحریم را لغو میکنیم، اصلاً من میگویم آقای فراهانی همه تحریمها از زمان حضرت آدم تا سال ۹۲ تقصیر آقای جلیلی بوده است، تمام تحریمها تقصیر آقای جلیلی بوده است، چون بلد نبودند مذاکره کنند، آدم ضعیفی بوده است، یا هر چیزی که شما بگویید. میشود بفرمایید از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰ که تحریمها تعدادشان شد هزار و ۵۰۰ تا، آقای جلیلی چه مسئولیتی در این کشور داشت و آقای ظریف و دوستان شما چه کاری داشتند میکردند، میشود جواب بدهید. ما باید واقعی با مردم صحبت کنیم، دعواهای چیزی که دست دشمن است نیاورید در عرصه سیاست خارجی، در عرصه سیاست داخلی خرج کنید.
تحریمهای دوران روحانی و ظریف، در تاریخ ایران قبل و بعد از انقلاب سابقه نداشته است
آقای ظریف قرار بود برود تحریمها را لغو کند، آخر سر خودش تحریم شد، رفته در امریکا میگفتند رفته اید بالای سر تخت روانچی همکارت، در بیمارستان، بازدید کنید، چون تحریم شدید آقای ظریف حقی ندارید از بیمارستان بیرون بیایید و به خیابان دیگری بروید، بعد شما امروز در رابطه با تحریم صحبت میکنید، تحریمهایی که در دوره آقای روحانی و ظریف بعد از برجام و حین برجام اعمال شد، در تاریخ ایران قبل و بعد از انقلاب سابقه نداشته است. شما مدعی هستید لغو تحریم شده اید، بیایید صادقانه حرف بزنید، بگویید تحریم چیزی است که دست آقای جلیلی یا ظریف و لاریجانی نبوده است، دشمن دشمنی اش را برنمی دارد، هر طور هم شما مذاکره کنید آن تحریم اش را برنمی دارد و من بعنوان کسی که رشته تحصیلی ام بوده است، موضوع رساله دکتری ام بوده است، در این زمینه کار کرده ام، عرض میکنم، مردم را فریب ندهید، خسارت رفتارهای انتخاباتی غیر صادقانه اینجا است، الان خدایی نکرده با یکسری از حرفها فریب میدهید، فردا قدرت دست خودتان میافتد، دوباره تحریم دو برابر میشود و بعد بدنه تان سرخالی میشود نمیآیند پای صندوقهای رأی.
سؤال: چون هر دو بزرگوار بیشتر شرایط را توصیف کردند و درباره همدیگر صحبت کردند، میخواهم بپرسم که چگونه دولت میتواند بهبود بدهد روابط بین المللی خودش را و رفع تحریمها را پیگیری کند، به صورت مشخص اگر بتوانید برنامه تان را بفرمایید؟
فراهانی: در پاسخ عرض کنم، مسئله رویکردها است و نحوه مذاکره و نوع تعاملی که برقرار میشود. ببینید اگر ما نقد میکنیم نوع تعامل آقای جلیلی را و نحوه رویکرد ایشان را به دنیا و تعامل نقد مؤثر نقدی است که آقای ولایتی در سال ۹۲ در مناظرات تلویزیونی، خطاب به آقای جلیلی فرمودند، بالاخره متخصصتر از آقای ولایتی در عرصه سیاست خارجی و طولانیتر از حضور ایشان که ما نداریم. عین فرمایشات آقای ولایتی را در مناظره بخواهم بگویم، با یک انتقاد تندی به عملکرد آقای جلیلی در عرصه دیپلماسی گفته اند، دیپلماسی این نیست که انسان برود در برابر کشورهای دیگر خطابه و نطق بخواهند و مطلبی را بیان کند، دیپلماسی این نیست که ما یک طرف بنشینیم و طرف مقابل هم بنشیند و ما یک حرف مشخصی را بزنیم بدون اینکه اقدامات دیگری خارج از اینها انجام بدهیم.
اصولگرایی استفاده از دیپلماسی متناسب با مصالح ملی است
اصولگرایی این نیست که انسان انعطاف پذیر نباشد، بلکه باید در رابطه با مصالح ملی باید بتوانیم به نحو احسن از دیپلماسی استفاده کنیم. دیپلماسی فقط خشونت نشان دادن و سرسختی نشان دادن نیست، بلکه نوع تعامل و معامله با دنیا است، ما باید با همه دنیا با همه کسانی که مذاکره میکنیم، تعامل داشته باشیم، قضیه قضیه بده بستان است، هنر دیپلماسی بیانیه صادر کردن نیست، جناب آقای جلیلی با بیانیه خواندن پشت میز مذاکره ما به دیپلماسی نمیرسیم، بحث دیپلماسی کلاس فلسفه نیست. آنچه مردم میبینند این است که شما چند سال مسئول مذاکرات هستهای هستید، یک قدم هم پیش نرفته اید، حتی یک خط توافق نداشته اید و هر روز تحریمها هم بیشتر و فشار آن روی مردم میآید، هنر دیپلماسی این نیست که حق هستهای را حفظ کنید و در عین حال تحریمها کاهش پیدا کند نه اینکه افزایش پیدا کند. ببینید بالاخره آقای جلیلی عزیز ۶ سال مسئول دیپلماسی کشور بودند، شما یک خط توافق برای من بیاورید، بگویید در این ۶ سالی که ایشان مذاکره کرده اند، مرتب به افراد مختلف، خانم شرمن، دیگران، اتحادیه اروپا، مجموعه سازمان ملل، بگویید ایشان به یک خط تعامل و توافق رسیده اند، به یک صفحه سند رسیده اند، که در این صفحه سند، عملاً تحریمها برداشته شد، توافقی انجام شد. این عین قضاوتی است که آقای ولایتی دارند که آقای جلیلی فقط میرفتند فلسفه و تاریخ میخواندند و نطق میکرده اند و خطابه میکرده اند و حالا من نمیآیم فصل بلند بالایی از کسانی که با ایشان مذاکره کرده اند را بیاورم. مسئله ما این رویکرد است اگر آقای ظریف رفتند و در نهایت با آن توافقنامه افتخارآمیز برجام رسیدند و همه باعث شد که بخش مهمی از تحریمها برداشته شد، ما از ذیل فصل ۷ سازمان ملل بیرون آمدیم، خطر جنگ از کشور برداشته شدو عملاً باعث شد که سیل سرمایه گذاران خارجی به کشور آمد و مسیر توسعه شروع شد و دولت اول آقای روحانی با رشد اقتصادی حدود ۸ درصد و تورم زیر ۱۰ درصد عملاً نشان دهنده این است که ما نوع تعامل و رویکرد ما در مذاکره بسیار مهم است و مسئلهای است که متأسفانه ما در آقای جلیلی نمیبینیم.
ثابتی: آقای فراهانی متأسفانه اشکال شان این است که حداقل تسلط را به موضوع ندارند مثلاً آخر نقدشان این است که ولایتی گفت، خب ولایتی گفت که گفت، ولایتی البته برجام را هم گفت ترکمنچای است، شما حرف ایشان را قبول میکنید، سال ۹۶ گفتند این از توافق ترکمنچای هم بدتر است. البته به نظر من حرف آقای ولایتی اصلاً مهم نیست کلاً، چون حرفهای ایشان تناقض زیاد دارد، یک زمانی گفت این مسیر را برویم بعد گفت آن مسیر را برویم، به نظر من اینجا آدمها مسئله نیستند. آقای فراهانی مشکل شما این است که متن برجام را نخوانده اید، مشکل شما این است که سیاسی حرف میزنید، مشکل شما این است که اصلاً نمیدانید در برجام چه نوشته است، با یک رویکرد سیاسی مردم را فریب بدهیم، بگوییم تحریمها قرار است برطرف شود و بعد هم مردم نمیدانند، چه کسی میرود و متن برجام را بخوانند، حالا سر کارشان میگذاریم. اول میگوییم اقتصادی لغو کنیم، نشد، میگوییم میخواستیم پرونده امنیتی آن را حل کنیم بعد هم هر چیزی میشود، تقصیر ترامپ میاندازیم، مشکل این است که با مردم صادق نیستید، مشکل این است که بدیهیهای کار را هم نمیدانید و من یک خاطره بگویم، سال ۹۳ یکسال بعد از آن ماجرای حرفهای غلطی که آقای ولایتی زد، من دیدار خصوصی با آقای ولایتی بودم، گفتم آن ماجرایی که شما راجع به آقای جلیلی زدید چه بود، من شنیده ام که پایین گزارشی که شما نوشته اید، حضرت آقا یک متنی نوشته اند، حرف شما را رد کرده اند و حرف آقای جلیلی را تأکید کرده اند، ایشان گفت باشد اینطوری نیست، برویم من پاراف را به شما نشان بدهم. یک جمعی از دوستان رفتند آنجا دیدند، دیدند کاملا برعکس است آنجا آقا نوشته بودند که حرف آقای ولایتی غلط است و حرف آقای جلیلی درست است، این یک نکته؛ آقای ولایتی برای ما بت نیست، اصلا مهم نیست، او یک کارشناس وزیر خارجه بوده، دستاوردهایی داشته، در واقع یکسری ناکامیهایی هم داشته، حالا شما مثلا فکر میکنید آقای ولایتی گفته، خب اگر آقای ولایتی خیلی مثلا نظرش خیلی اهمیت خاصی داشت در رابطه با برجام شما بپذیرید که ایشان میآید ترکمنچای بدتر است، بعد میگویم اطلاعات ندارید این است، مثلا میگویند یک توافق در دوره آقای جلیلی، بیانیه تهران یکی از توافقات دوره آقای جلیلی است ولی اصلا اسمش را نشنیدید و نمیدانید بین کدام کشورها بود، آقای فراهانی بفرمایید بیانیه تهران در دوره آقای جلیلی در بین کدام کشورها بود، بگویید؟
یک آدم وطن پرست باید جلوی قطعنامه ظالمانه شورای امنیت بایستد
وقت من برای شما، بفرمایید، نمیدانید، چون اصلا فضای شما فضای سیاست خارجی نیست فضای شما فضای دیپلماسی نیست، چون تا دقیقه ۹۰ اصلا ستاد آقای پزشکیان نمیدانست یکی را بفرستد در حوزه سیاست خارجی حرف بزند، چون اصلا دو ساعت است هماهنگ شده شما بیایید، چون اصلا نمیدانید بدیهیات این مسئله چیست یا مثلا میگویید که بله مثلا آقای جلیلی در برابر قطعنامه شورای امنیت میایستاد، معلومه که باید میایستاد یک آدم وطن پرست باید جلوی قطعنامه ظالمانه شورای امنیت بایستد شورای امنیت کیست همانی است که وقتی صدام به خاک ما تجاوز کرد بیانیه به نفع صدام داد همانی است که وقتی عربستان میلیونها یمنی را کشت بیانیه داد به نفع عربستان علیه یمن بعد ما برویم بپذیریم شورای امنیت را؟ معلوم است این ساز و کار ظالمانه است، این سند افتخار آقای جلیلی است که جلوی چنین ساز و کار ظالمانه ایستاده، شما متاسفانه استانداردهایتان دوگانه که هیچ، چندگانه است وگرنه اگر حتی قطعنامههای شورای امنیت برای شما ملاک باشد باید بیایید از قطعنامه ۲۲۳۱ دفاع کنید بگویید کجای آن قابل دفاع است که بعد از برجام صادر شد و تحریمهای تسلیحاتی و موشکی را به رسمیت شناخت شما باید از عملکرد بد آقای ظریف دفاع کنید که چرا ۸۰۰ تحریم تبدیل به ۱۵۰۰ تا شد آن زمان که آقای جلیلی نبود، بعد توضیح بدهید که چرا آقای روحانی اول گفت که تحریمها لغو میشود، اما در آخر خبری نشد.
مجری: ما از شب گذشته طبق برنامه ریزی که شکل گرفته بود اطلاع داده بودند که آقای فراهانی میآید، چون اشاره کردند که دو ساعت پیش هماهنگ شده، از شب گذشته برنامه سازان برنامه پاستور شماره ۱۴ میدانستند که آقای فراهانی به برنامه خواهند آمد.
ثابتی: به بنده صبح گفتند دیشب هم از رادیو اعلام کردند که هنوز آقای شیخ از طرف ستاد آقای پزشکیان هیچ کس را اعلام نکرده صبح تازه به ما گفتند ساعت ۱۰-۱۱ بود که کسی را که الان به ما معرفی کردند آقای فراهانی بوده پس یا همکاران شما اشتباه گفتند یا دوستان ستاد پزشکیان، در هر صورت حرف من این است که آقای فراهانی برادر بزرگتر من احترامشان واجب ولی نه درس شان سیاست خارجی بوده و نه تجربه آن را دارند.
مجری: آقای شریف زاده از رادیو فرهنگ، بفرمایید:
شریف زاده: رئیس جمهور به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، بعنوان یکی از شوراهای حاکمیتی جایگاه خطیری دارد و شورای عالی انقلاب فرهنگی در طول سالهایی که ما شاهد هستیم مصوبات متعددی داشته که یکی از مهمترین آنها در سیزدهم دیماه سال ۱۳۸۳ است که اتفاقا به موضوع عفاف و حجاب هم آنجا میپردازد و به عنوان یک دستور لازم الاجرای حاکمیتی ۳۲ دستگاه را موظف میکند که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را اجرا کنند، سوال من به طور مشخص از نماینده دو ستاد حاضر در جلسهای هست که چه ساز و کاری در دولت شما برای اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تدارک دیده شده است؟ به این دلیل این سوال را میپرسم که گاهی وقتها ما شاهد بودیم که سالها حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی که ریاست آن با رئیس جمهور است اصلا تشکیل نمیشد، بفرمایید که اگر رئیس جمهور آینده ما کسی باشد که شما نمایندگی ستاد آن را عهده دار هستید چه ساز و کاری دارید برای این که به شایستگی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در دستگاه مختلف اجرا بشود؟
مجری: آقای فراهانی نماینده آقای پزشکیان بفرمایید:
فراهانی: جناب آقای دکتر پزشکیان یکی از موضوعاتی که دال مرکزی گفتمان ایشان را تشکیل میدهد بحث تاکید بر احترام به قانون اساسی و اجرای قوانین موضوعی کشور است، به همین جهت علاوه بر مجلس شورای اسلامی بعنوان پارلمان و بعنوان مجموعهای که عصاره فضائل ملت باید در آن گرد آمده باشند و قوانین مصوب آن احترام آمیز است سایر شوراهایی که بعضا مصوباتی دارند و این مصوبات بر اساس قانون لازم الاجرا است، مورد تاکید آقای پزشکیان بوده و آقای پزشکیان بهرحال ۵ دوره خودشان نماینده مجلس بودند و در ۴ دوره رای اول شهر تبریز را داشتند و کاملا برای این موضوع تاکید داشتند.
مشکل اجرای قوانین است نه کمبود قانون
بارها که هم قانون اساسی و هم اسناد بالادستی کشور، سند چشم انداز، سند اسناد توسعهای کشور من جمله سند توسعه هفتم کشور و همچنین مصوباتی مثل مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از جمله مواردی است که باید به آن احترام گذاشت و مشکل اصلی ما کمبود قانون نیست مشکل اصلی ما این است که بعضا این قوانین اجرا نمیشود و به گوشهای گذاشته شده ما در حال حاضر با تورم قانون حتی روبرو هستیم یعنی اینقدر قوانینی که اجرا نشده ما داریم، قوانین بسیار خوبی نوشته میشود، اما عملا در کتابخانهها بایگانی میشود، بنابراین شورای عالی انقلاب فرهنگی هم از جمله این شوراهاست قطعا آقای دکتر پزشکیان با توجه به تصریحی که کردند منظما نه فقط این شورا بلکه شورای عالی امنیت ملی و شوراهای دیگری که ریاست جمهور مسئول آن هست را تشکیل خواهند داد من جمله اخیرا خدمت شان بودیم تاکید ایشان بر یک سندی از شورای عالی انقلاب فرهنگی بود که کار ارزشمندی بود که اتفاقا در دولت آقای رئیسی انجام شد سند امنیت غذایی که عملا با تاکید بر محیط زیست، مسئله مدیریت منابع آب مورد تایید قاطبه فعالان محیط زیست کشور قرار گرفته بود و ایشان این را به عنوان یک سند افتخار آمیزی از آن نام میبرد که ما اگر همین یک سند را اجرا بکنیم بسیاری از مشکلات منابع آب کشور در طول یک روندی اصلاح خواهد شد، طبیعتا هیچ کس نمیتواند ادعا کند که مشکلات کشور در حوزههای مختلف یک شبه به سرانجام میرسد ولی این که ما در یک روندی و یا در یک مسیری ما بتوانیم مشکلات را پیاده کنیم یکی از روشهای آن این است که ما به قوانین خوبی که توسط شوراهای مختلف مصوب میشود بتوانیم اجرا بکنیم من جمله همین قانون سند امنیت غذایی که آقای پزشکیان در جلسه اخیری که با ایشان داشتیم به آن تاکید کردند.
مجری: جناب آقای ثابتی بفرمایید:
ثابتی: فقط من یک نکتهای را متوجه نشدم این سوال ربطش به سیاست خارجی چه بود؟
مجری: سیاست داخلی و خارجی است موضوع امروز
ثابتی: ما در این کشور اگر بخواهیم خیلی صریح صحبت بکنیم دولتهایی داشتیم که علیرغم این که شعارهایشان این بوده که ما حقوق دان هستیم و قانون برای ما اصل است بیشترین ضدیت و دور زدن قانون را داشتند یک نمونه آن دولت آقای روحانی است که برنامه ششم را عملا اصلا اعتقادی نداشت و اجرا هم نمیکرد آقای روحانی زورش زیاد بود کلا ایشان هر کاری دوست داشت انجام میداد و مملکت را بر اساس میل شخصی خودش جلو میبرد و بعد آخر هم هر کجا گیر میکرد میگفت نگذاشتند کار کنیم فقط نمیگفت که دقیقا کجا میخواست چه کاری بکند که نگذاشتند کار کند، در رابطه با شورای عالی انقلاب فرهنگی هم این یادم افتاد که شورای عالی انقلاب فرهنگی تنها دورهای در سالهای پس از انقلاب که مدتها جلسه داشت که دیگر تشکیل نمیشد و اصلا تعطیل بود، چون آقای روحانی صلاح نمیدانستند در جلسات شرکت کنند و اصلا قائل به این نبودند که شورای عالی انقلاب فرهنگی جای مهمی است در دوره ایشان بود چالشهای ایشان معروف است با افراد مختلف، روایتهایی که هست که ایشان هر وقت میرفت در جلسه چالش میشد و دعوا میشد و بعد هم تا مدتها جلسه را تشکیل نمیداد این بر میگردد به روحیات شخصی آدم که من میخواهم بگویم که یکسری افراد هستند که رویکرد شخصی شان اجرای قانون است، یکسری افراد هستند برعکس این، حالا آقای روحانی که ما از او یک ذکر خیری کردیم، رویکرد شخصی اش این بود که هر جور دوست داشت اقدام میکرد یعنی خیلی قانون و این بحثها برای او مهم نبود.
قانون برای آقای جلیلی خط قرمز است
اما آقای جلیلی در واقع کارنامه و سوابق او نشان میدهد که اتفاقا قانون برای او خط قرمز است، من مثال در این باره زیاد میتوانم بزنم، اما کسی که علیرغم جایگاه، مسئولیت و اینها، خط ویژه رفتن را برای خودش خط قرمز میداند و میگوید، چون غیر قانونی است و حتی اگر قانونی هم باشد نوعی کار تبعیض آمیز و کار رانت گونه است این آدم معلوم است که در اسناد بالادستی نسبت به قانون حساس است لذا یک خاطرهای میخواهم خدمت شما بگویم که ارتباط با شورای عالی انقلاب فرهنگی است، ایشان در سالهایی که جلسات مفصل دولت سایه را در حوزههای مختلف تشکیل میداد بخشی از جلسات او با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بود یعنی نه تنها آنجا را بعنوان یک نهاد بالادستی قبول دارد بلکه همیشه تا الان هم که به معنی رئیس جمهور قدرت نمایی میکند سعی کرد آنها را تقویت کند سعی میکرد از ظرفیت آنها برای قانونگذرای استفاده کند سعی میکرد نظرشان را بشنود و سعی میکرد اشتباهاتشان را اصلاح بکند لذا من بر اساس شخصیت آقای جلیلی که شخصیت آرام، قانون مدار و به شدت سختگیری هست از این جهت که ما قانون برایمان خط قرمز است، فکر میکنم که یکی از بهترین دوران تعامل بین دستگاههای مختلف است، از منظر این که قوانینی که اجرا میشود گذاشته میشود اجرا بشود در دولت ایشان خواهد بود، بحثهای مفصل تری هم هست که، چون متاسفانه فرصت نیست و زمان ندارم اگر فرصت شود در دور بعدی میگویم یک جمله فقط میگویم آقای جلیلی آدمی نیست که آخرش بخواهد همه چیز را بیاندازد گردن بقیه و بگوید که نگذاشتند من کار کنم از اول خودش را با قوانین و ساختارها تنظیم میکند.
مجری: دو سه دقیقه در اختیار دو نماینده هستیم که اگر نقد و نظری نسبت به فرمایشات نماینده دیگر دارند در این فاصله اعلام بفرمایند، جناب آقای فراهانی نماینده ستاد آقای پزشکیان بفرمایید:
فراهانی: من اگر بخواهم دور قبل بحث که عمدتا محور آن بحث سیاست خارجی بود جمع بندی کنم مسئله مخالفت با برجام و همچنین افای تی اف که سند تعاملات مالی بین کشورها هست دال مرکزی گفتمان آقای جلیلی را تشکیل میدهد نه فقط در ۶ سال گذشته مسئولیت ایشان در دبیری شورای عالی امنیت ملی و مذاکرات هستهای، بلکه هنوز هم که هنوز است بر این مطلب تاکید میکنند و ما هنوز پاسخ آقای حجت الاسلام پورمحمدی را که از ایشان پرسیدند که چطور شما بعد از حضور من در جلسه شورای امنیت ملی و مجمع تشخیص گفتید که آقا اگر کار دست شما باشد ما افای تی اف را ممکن است یک ملاحظاتی در آن داشته باشیم و بپذیریم و، چون کار دست شما نیست ما نمیپذیریم و عملا ایشان هیچ وقت پاسخ این سوال را نداد که تعاملات مالی کشور با سایر کشورهای دنیا چطور ربط پیدا میکند به این که کار دست چه کسی باشد که بهرحال همین سیاست که تحت عنوان سیاست تهاجمی و طلبکارانه ایشان اسم آن را میگذاشت محور مقاومت عملا باعث شد که شدیدترین تحریمهای گسترده و فراگیر دچار کشور باشد، دومین مطلبی که من در نقد فرمایشات آقای ثابتی باید عرض بکنم ایشان که به کرات در جواب پاسخهای مختلف اشارهای به آقای روحانی و دولت ایشان میکردند و کارهایی که آقای روحانی بودند و داشتند، این جا نمایندهای از آقای روحانی نیست و خیلی خوب است که از موارد اینچنینی واقعا اخلاق حکم میکند که اگر اتهامی را به یک دولتی میزنیم یا به کسی میزنیم خود آن فرد یا نمایندهای از او باشد و پاسخ بدهد و بتواند بحث کند، نشان میدهد که واقعا هیچ چیزی از شخص آقای پزشکیان علیرغم حضور گسترده ایشان در عرصه سیاست و اجرا هم ایشان وزیر بودند هم ۵ دوره نماینده مجلس بودند وزارت ایشان در دوره آقای خاتمی بوده و ایشان به صراحت خودشان را و سیاست هایشان را ادامه دو دولت آقای خاتمی نام میبرند، لذا وقتی هیچ چیزی از خود آقای پزشکیان نه به لحاظ اجرا و نه زمانی که ایشان وزیر بودند نه در مجلس پیدا نمیکنند عملا متوسل به یک موهوماتی در نقد دولت آقای روحانی میشوند کسی که نه خودش و نه نماینده اش این جا حضور ندارد لذا درخواست من از ایشان این است که به این روند ناسالمی که نماینده از ایشان نیست برای دفاع خاتمه بدهند و برگردیم به مسیر صحیح صحبت و مناظره.
مجری: جناب آقای ثابتی نماینده ستاد اقای جلیلی بفرمایید:
ثابتی: آقای پزشکیان در سیاست خارجی اصلا کلا تجربهای ندارد و ورودی نداشته که ما بخواهیم به خودش بپردازیم ایشان کلا در حوزههایی که بودند میگویند من نمیدانم و بلد نیستم چه برسد به حوزه سیاست خارجی که نه تحصیلاتش بوده و نه سابقه کاری اش بوده و چرا ما میگوییم روحانی و ظریف؟ چون امروز آقای ظریف کنار دست آقای پزشکیان است، ما داریم منطقی رفتار میکنیم و میگوییم آقا کسی که شما امروز کنار دست خودت آوردی ما داریم او را نقد میکنیم شما که معلوم است در ارتباط با سیاست خارجی چیزی نمیدانید، این که بدیهی است نگویید هم ما میدانیم و شما بگویید هم ما باز میدانیم که نمیدانید، ولی وقتی آقای ظریف را میگذارید کنار دست خودت پس اجازه بدهید ما آقای ظریف را نقد بکنیم، کسی که میخواست تحریمها را لغو کند ۸۰۰ تا را کرد ۱۵۰۰ تا و خودش هم تحریم شد، نکته بعدی این که بحث افای تی اف آقای پورمحمدی گفته، این توضیح داده شد، شاید به گوش شما نرسیده من باز توضیح میدهم، آن بحثی که مطرح شد آقای پورمحمدی اشتباه مطرح کردند آن بحث قانون داخلی مبارزه با پولشویی بود که ربطی به افای تی اف ندارد جسارتا پس این هم اطلاعات شما شاید کامل نبوده ولی وظیفه من بود توضیح بدهم.
فراهانی: بحث اصلی را توضیح ندادید که چطور کار دست آقای پورمحمدی بود ...
ثابتی: عرض کردم اصلا روایت غلط بود، آن بحث مبارزه با پولشویی داخلی قانونش است و اصلا با افای تی اف یک چیز دیگر است و اگر بخواهید بحث تخصصی بکنید، ما از افای تی اف ۴۱ دستورالعمل ۳۹ تای آن را داریم انجام میدهیم و یک پالرمو و سی اف تی مانده که اگر لازم شد توضیح میدهم که فرق اینها با هم چیست، مسئله بعدی این که آقای فراهانی افتخار نیست شما بگویید اقای جلیلی چرا در برابر دشمن طلبکار بود؟ خب باید در برابر دشمن طلبکار باشید این چه ادبیاتی است که شما دارید؟ شما که طلبکار نبودید چه کار کردید؟ شما که جلوی دشمن ۸ سال خندیدید چه کار کردید؟ شما که گفتید امضای جان کری تضمین است چه کار کردید، شمایی که وعدههای نسیه را باور کردید ولی تعهدات ایران را نقد انجام دادید چه کار کردید؟ اینها را بیایید بگویید، در برابر دشمن عقل میگوید باید محکم باشید عقل میگوید باید مقاومت کنید، عقل میگوید نباید ساده لوحی انجام بدهید عقل میگوید باید بایستید شما این کارها را نکردید ۸ سال هم وقت داشتید این تحریمها را لغو کنید، لطفا بفرمایید که چرا تحریمهایی که مرتبط با پرونده هستهای بود در دوره خود اوباما باقی ماند طبق برجام، برجامی که به آن افتخار میکنید و البته حتما سند ذلت است، شما میگویم شما متن برجام را نخواندید ۴ تا تیتر روزنامه خواندید فکر میکنید خیلی برجام خوب است و خواستید جداگانه با همدیگر صحبت میکنیم و من به شما توضیح میدهم که بدیهیترین تحریمهای حوزه هستهای طبق برجام اصلا سر آن صحبت نکردند که برداشته شود یا نشود، مسئله اساسیتر این که مردم عزیز امروز کسانی دارند برای شما نوار تکراری فریب سال ۹۲ را میگذارند و تحریم را میخواهند بیایند در عرصه سیاست داخلی نقد کنند یعنی شریک بشوند با دشمن در نتیجه اش، که خودشان هشت سال وقت داشتند تحریمها را لغو کنند، ۸۰۰ تا را کردند ۱۵۰۰ تا و خودشان هم تحریم شدند و دلار ۳ هزار تومانی را هم کردند ۳۰ هزار تومان و حتما دولت آقای پزشکیان دولت اقای روحانی است، چون آدمهای دور و بر پزشکیان همان آدمهای دولت روحانی هستند، عباس آخوندی، جواد ظریف، جواد آذری جهرمی، معصومه ابتکار، علی ربیعی، خود حسن روحانی، دیگر ما چطوری باید بگوییم اینها همانها هستند، مردم اگر دولت روحانی خوب بود بروید به پزشکیان رای بدهید ولی اگر رای دادید دلار ۶۰ تومانی را کردند ۶۰۰ تومان تعجب نکنید اینها همانها هستند.
مجری: آقای کنگرلوی عزیز از رادیو جوان، من این را توضیح عرض کنم با توجه به این که زمان برنامه بیش از این اجازه نمیدهد من از هر دو نماینده عزیز میخواهم خواهش کنم با توجه به آن سه دقیقه آخر را میخواهیم حذف کنیم اگر نقطه نظری نسبت به فرمایش همدیگر دارید در همان سه دقیقهای که در پاسخها دارید استفاده میکنید بفرمایید:
کنگرلو: دومین سوال را به نمایندگی از شبکه رادیویی جوان میپرسم در شرایط کنونی منطقه و جهان دستگاه سیاست خارجی کشور باید در راستای منافع ملی قطعا حرکت کند، برای رسیدن به این منفعت ملی چه برنامه اجرایی وجود دارد؟
فراهانی: مسئله اصلی، من یک مقدمهای عرض کنم و آن این که ما در انتخابات اخیر ۶۰ درصد مردم پای صندوقهای رای حاضر نشدند یعنی همه کاندیداها روی همدیگر ۴۰ درصد آرا را آوردند و ۶۰ درصد مردم که اکثریت مردم هستند حاضر نشدند پای صندوقهای رای حاضر بشوند.
مردم از بسیاری از سیاستهای جاری دولتها، کشور، ناراضی هستند
دلیل آن هم این است که اگر ما یک آسیب شناسی کنیم این مطلب را، بخاطر این که واقعیت این است که مردم اساسا از بسیاری از سیاستهای جاری دولتها، کشور، ناراضی هستند، خروجی اقتصادی که با آن روبرو هستند وضعیتی که در عرصه سیاست خارجی با آن روبرو هستند فشارهایی که در عرصه مسائل فرهنگی، اجتماعی و آسیبهای اجتماعی با آن روبرو هستند فشارهایی که بر زنان هست و از موضوعاتی که در حوزه فیلترینگ و مسئله اینترنت، فضای مجازی با آن روبر هسند اینها مجموعا یک اصطلاحا یک کمپلکسی از نارضایتی را در میان مردم ایجاد کرده که باعث شده عملا ۶۰ درصد مردم به اساسا بی اعتماد باشند نسبت به برنامهها، ایدهها و نظراتی که گفته میشود، اعتقاد ما و اعتقاد آقای دکتر پزشکیان این است که ما حتما لازم است که ضمن احترام به این عزیزانی که در انتخابات شرکت نکردند، تحلیل واقع بینانه در خصوص عدم این شرکت داشته باشیم، واقعیت این است که برنامهها و مسائلی که تاکنون در حوزههای مختلف من جمله حوزه سیاست خارجی به آن اشاره شده مورد اعتماد مردم نبوده، اکثریت مردم حداقل نبوده، نارضایتی جدی ایجاد کرده، بنابراین قطعا بایستی یک تغییر ریلی ایجاد بشود در این مسیر، دال مرکزی آقای دکتر پزشکیان در خصوص مسئله سیاست خارجی ایجاد یک طرحی نو در انداختن یک طرح نو با تعامل بهتر با دنیا و برداشتن دیوار بی اعتمادی با کشورهای بزرگ و پیوستن به زنجیره تکنولوژیک تولید صنعتی در دنیا است.
باید با ایجاد تعامل بهتر با دنیا یک کشور پیش بینی پذیر در عرصه توسعه اقتصادی و فنی و صنعتی باشیم
ما امروز در داخل زنجیره تولید صنعتی در دنیا قرار نداریم ما هیچ بخشی از توسعه جهانی نیستیم و یکی از دلایلی که ما فشارهای مختلف، ما تصورمان این است که فقط صرفا تکیه بر توان داخل کافیست برای توسعه کشور و اساسا مسئله سیاست خارجی را فراموش کردیم، تعاملات اقتصادی بیرونی را فراموش کردیم لذا علاوه بر تاکید بر توان داخل، حلقه مفقوده فراموش شده در کشور این است که ما چگونه میتوانیم به زنجیره توسعه اقتصادی و فنی و تکنولوژی در دنیا بپیوندیم و با ایجاد تعامل بهتر با دنیا یک کشور پیش بینی پذیر در عرصه توسعه اقتصادی و فنی و صنعتی باشیم.
ثابتی: من از این فرصت استفاده کنم سوالی که اقای رضایی عزیز و آقای کنگرلو اخیرا مطرح کردند با هم سعی میکنم جواب بدهم، اولویتها و برنامههای سیاست خارجی آقای جلیلی چیست؟ ما تا الان نقد کردیم و از نظر بنده برجام مدل شکست خورده و سرکاری است، سراب به مردم نشان میدهیم سر کارشان میاندازیم و بعد هم میاندازیم گردن کس دیگر، اقای جلیلی چه کار میخواهد بکند در عرصه سیاست خارجی؟ ایشان معتقد است که اولویت اصلی سیاست خارجی باید دیپلماسی اقتصادی باشد دیپلماسی اقتصادی یعنی این که ما به جای این که ما منفعلانه برویم به دشمن یکطرفه هی امتیاز بدهیم او هی بیاید جلو، هی باز ما به او امتیاز بدهیم و بعد بگوییم امضایش تضمین است و بگذارد از توافق برود بیرون و بعد بگویم یک مزاحم خارج شد، برویم شروع کنیم با کشورهایی که بعضی هایشان دوست ما هستند و بعضی هایشان متحدند و بعضی هایشان خنثی هستند و حتی ممکن است بعضی هایشان رقیب هم باشند در حوزه تجارت خارجی قراردادهای راهبردی بلند مدت داشته باشیم این چطور انجام میشود.
باید سفارتخانه ها را از حالت رکود دربیاوریم
در درجه اول ما باید سفارتخانههای خودمان را از حالت راکدی که سالهاست وجود دارد تبدیل کنیم به سفارتخانه فعالی که هر کدام یک سکوی صادراتی باشد، آقای جلیلی گفت، گفت اگر مثلا ما در این جایگاه قرار بگیریم یکی از برنامههای من این است که سفرهای خارجی که میروم یک هیات ثابت از تجار میبرم، نه این که افراد ثابت، ولی یکی از پروتکلهای سفر من یکسری تجار را ما باید ببریم، برای اینکه هر سفر حتی امنیتی، حتی سیاسی که در دایره اقتصادی است باید آورده اقتصادی داشته باشد، حالا این چطوری است؟ فقط در قالب سفرهای رئیس جمهور انجام میشود؟ نه، هر سفارتخانه باید گزارش بدهد که در حوزه دیپلماسی اقتصادی دارد چه کار میکند؟ من یک حقیقت تلخی را عرض کنم، چون من روی آن یک کاری انجام دادم و متاسفانه به این نتیجه رسیدیم که بسیاری از سفارتخانههای ما به جز معدودی که دارند زحمت میکشند ۴ تا کار کلیشهای و تکراری را هر سال دارند انجام میدهند و بابت این سفیر ما هیچ مطالبهای هم از او نمیشود داشت که چه کار میکنید؟ مثلا سفیری داریم در فلان کشور سالی یک بار روز ملی فلان کشور تبریک میگوید اصلا پا نمیشود برود آنجا برگردد با مسئولین آنجا و با مردم آنجا بازاریابی برای ما بکند سفرای ما باید بازاریابهای ما باشند ما باید رایزن اقتصادی داشته باشیم در کنار سفارتخانهها، یکی از برنامههای اصلی آقای جلیلی است که هر یک از سفارتخانهها باید تبدیل شود به مرکزی که اقتصاد ما را در حوزه صادرات و ارزآوری به داخل کشور فعال کند متاسفانه سفارتخانههای ما این اعتراف تلخی است ولی باید گفت در همه این سالها تبدیل شدند به باشگاههای سیاسی یعنی شما میبینید هر دولتی میآید ۴ نفر را برای این که پستی به آنها بدهد از دل شان در بیاورد، جایگاهی ندارند میگویند شما برو سفیر ایران شو در فلان کشور، طرف اصلا زبان آن کشور را بلد نیست و فرهنگ آن کشور را نمیداند و حتی شاید پایتخت آن کشور را قبل از این که سفیرش شود نمیداند ولی، چون رابطه اش با آن رئیس جمهور و وزیر امور خارجه خوب است میشود سفیر آنجا، بعد نتیجه اش میشود وضعیت صادرات خارجی ما که بسیار بد است، بعد میخواهیم این را توجیه کنیم میگوییم بخاطر برجام و افای تی اف است، نه ربطی به اینها ندارد ما بدیهیات را انجام نمیدهیم مسائل را گردن چیزهای غیرمرتبط میاندازیم.
مجری: اقای رضایی از رادیو ایران بفرمایید:
رضایی: همکار عزیزم آقای کنگرلو در سوال شان به منافع ملی اشاره کردند در حوزه سیاست خارجی، سوال مدنظر من بعنوان دومین سوال رادیو ایران از میهمانان عزیز این برنامه در حوزه حفظ عزتمندی ایران و مردم ایران در حوزه سیاستهای خارجی است که برای رسیدن به این عزتمندی روزافزون در حوزه سیاستهای خارجی چه الزاماتی باید رعایت بشود و به آن پرداخته شود.
فراهانی: قطعا سیاست خارجی ادامه و تداوم سیاست داخلی در کشور است، ما نمیتوانیم مدعی عزتمندی خارجی باشیم، اما یک کشور عزتمند، یک مردم عزتمند و یک مردم مقتدر در عرصه اقتصادی، در عرصه اعتماد ملی و در عرصه انسجام ملی نداشته باشیم، نمیتوانیم یک ملت فقیر داشته باشیم و بعد مدعی عزت در خارج از کشور باشیم و صرفا با یکسری مشتهای آسمان کوب اعتقاد داشته باشیم که میتوانیم این عزت را کسب کنیم.
سیاست خارجی کشور تداوم سیاست داخلی است
امروز در دنیا وقتی شما نگاه بکنید ۲۰۰ کشور دنیا عزتمندترین مللی هستند که توانستند با تعامل با دنیا عرصه اقتصاد داخلی خودشان را بسازند یک ملت مقتدر به لحاظ اقتصادی، یک ملت متعامل، یک ملتی که در حوزههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی با تکیه بر توان داخلی خودشان توانسته اند ارتباط مناسب و یک احترام تعامل دوطرفه را با دیگران بسازند، شما در یک محله خودتان هم وقتی بحث صحبت ثبات عزت میشود وقتی نگاه میکنید کسی در یک محله عزیز است که به دیگران احترام میگذارد و متناسبا احترام میبیند، یک فردی هر چقدر هم بی احترامی بکند به دیگران متناسبا بی احترامی میبیند، بنابراین اعتقاد اقای دکتر پزشکیان این است که سیاست خارجی کشور تداوم سیاست داخلی است و ما برای این که بتوانیم عزت مردم ایران را در سطح دنیا حفظ بکنیم و بالا ببریم در درجه اول بایستی با رفع نابرابری، با گسترش عدالت، با برطرف کردن فقر در کشور یک ملت روی پا ایستاده داخلی داشته باشیم در عین حال در تعاملات خارجی با حفظ احترام فی مابین سعی کنیم تعاملات فی ما بین و دیوار بی اعتمادی را با برخی از کشورها که عملاً باعث توسعه نیافتگی کشورمان شدند برداریم.
سوال: جناب آقای ثابتی نماینده محترم ستاد آقای جلیلی بفرمایید؟
ثابتی: حفظ عزت با شعار انجام میشود که ما فقط یک حرفی بزنیم که ما میخواهیم عزت را برگردانیم من یاد آقای روحانی میافتم که میگفت که ما میخوایهم ارزش پول ملی را برگردانیم و ارزش پاسپورت ایران را افزایش بدهیم بعد اومد با همان افرادی که امروز الان دور آقای پزشکان جمع شدند دولت تشکیل داد و نتیجه اش این شد سقوط پول ملی یک دهم به نسبت روزی که ایشان کارش رو شروع کرد سه هزار تومان، سی هزار تن شد قیمت دلار و ارزش پاسپورت ایران را بروید ببینید بهتر شده یا بدتر شده عزت از اقتدار میآید از این در میآید که ما اگر که لازم شد که جای بر سر منافع ملی مان بایستیم بر سر حقوقمان مقاومت بکنیم عدهای نیایند حرف دشمن را بزند بگویند نه چرا ایستادیم چرا پرخاشگری میکنند جلوی دشمن نه ما نمیخواهیم با کسی پرخاشگری کنیم ولی اگر کسی بخواهد حقوق ما را مورد تعرض بگیرد و قرار دهد حتماً باید جلویش بایستیم اقتدار یعنی اینکه اگر رژیم صهیونیستی غلط زیاد کرد اومد خاک شما را در یک کشوری مورد اصابت قرار داد کاری که در سه چهار ماه پیش انجام شد و همفکران آقای پزشکیان و فراهانی میگفتند این تله تنش است نکند یک روزی جواب اسرائیل را بدهید جنگ میشود، قیمت ارز گرانتر میشود
اقتدار از نقش آفرینی فعال در حوزه سیاست خارجی در میآید
شما اونجا باید تصمیم درست را بگیرید در همون حد بلکه بیشتر پاسخ بدهید که دشمن را سر جایش بنشاند بعضی از دوستان تحلیل شان این بود که اگر ما سه تا موشک بزنیم جنگ میشود ما سیصد خوردهای موشک و پهباد زدیم به اسرائیل جنگ نشد قیمت ارز آمد پایینتر اقتدار از این نوع نگاه در میآید از نگاهی که دوستان میگویند در نمیآید اقتدار از نقش آفرینی فعال در حوزه سیاست خارجی در میآید اینکه ما فکر نکنیم دنیا فقط آمریکا و اروپا هست و هر که چشمش آبی بود و میشود بهترین انسان ما باید بریم منت او را بکشیم که تحریمها را لغو کن همه دنیا را معطل بگذاریم نه ما همونقدری که باید منافع ملی مان در تعامل با کشورهای غربی مهم است حواس مان باشد در کشورهای شرقی م باید حواسمان باشد، در کشورهای اسکاندیناوی هم باید حواسمان باشد در کشورهای آسیای شرقی هم باید حواسمان باشد ولی این به این معنی نیست که ما دنیا را بگوییم فقط آمریکا و اروپاست بعد برویم ما میخواهیم آنها نمیخواهند خوب نمیخواهد دیگر، به زور که شما نمیتوانید که بیا با ما تعامل برقرار بکن، ما متاسفانه فراموش نبایدبکنیم همین دولت آقای روحانی که خیلی دوستان هم بدشان میآید که ما میگوییم شما دولت سوم آقای روحانی هستید ولی بدتان نباید بیاید واقعیتی که دولت سوم روحانی هستید روزی بود که مخالف بودند میگفتند شما حتی روی موشکی که میخواهی به اسراییل بزنید فلان چیز را ننویسید یعنی رسماً سخنگویان رژیم صهیونیستی در داخل کشور بودند یک سری از این عزیزان موشک نزنید، میزنید هم شعار ننویسید نه اتفاقاً آن موشکها نشان داد که اگر نباشد امنیت این کشور نیست، اقتدار این کشور نیست، شما اگر آنها هم نباشد حتی پشت میز مذاکره چیزی نداری که نقد بکنی لذا من جمعبندی عرایضم خدمت شما این هستش که اقتدار از شعار در نمیآید از عملکرد در میآید و حالا آقای پزشکیان خودش آدم خوبیه ولی خوب مثلا این مسائل را خیلی اطلاع ندارد ولی افرادی که دوروبرش هستند میخواهند تصمیم بگیرند برایش مثل آقای ظریف و آقای آذری جهرمی و حسن روحانی یکبار هشت سال نشان دادند که رویکردشان اقتدار آفرین است یا اقتدار زداست.
سوال: سرکار خانم فلاح از رادیو تهران بفرمایید؟
خانم فلاح از رادیو تهران: سوال من در حوزه سیاست داخلی است میخواهم بدانم که چطور دولت آینده میتواند شکافهای اجتماعی و اقتصادی را در کشور کاهش بدهد؟
سوال: سپاسگزار از شما آقای فراهانی نماینده ستاد آقای پزشکیان بفرمایید؟
فراهانی: مسئله وجود شکافهای اجتماعی در کشور یک مسئله غیر قابل انکار است و همچنین اقتصادی و شما شکافها را در حوزههای مختلف میبینید و اصلاً دلیل بسیاری از تنشها و نارضایتیها که این تنشها و نارضایتیها که بعضاً و بعضی وقتها با حضور در تجمعات و اعتراض خودش را نشان میدهد بعضی وقتها با عدم مشارکت در انتخاباتها و نا فرمانی مدنی خودش را نشون میدهد همین شکافهاست ما در حوزه زنان امروز ما شکاف جدی داریم و بخش عمدهای از زنان ما احساس میکنم برخوردهایی که باهاشو دارد میشود نوع برخوردها، برخوردها بیاحترامیهایی که صورت میگرفت از تبعیضها و نابرابریهایی که در حوزه استفاده از زنان در حوزههای مدیریتی وجود دارد در استفاده از بحث اشتغال وجود دارد زنان ما را به نوعی ناراحت کرده در حوزه جوانان عدم به رسمیت شناختن سبک زندگی جوانان و اساساً به رسمیت نشناختن نسلی به اسم نسل زد و برخوردهای بعضاً ناشایست با جوانان شکاف جدی تو این حوزه ایجاد کرد. نا برابریهای اقتصادی و شکافهای اقتصادی، فاصله فقیر و غنی که امروز در جامعه ما وجود دارد ضریب جینی امروز علی رغم این که شعار انقلاب ما شعار عدالت خواهانه بوده ما در جمله بزرگترین و بیشترین در حقیقت با رتبه بسیار بالا در حوزه ضریب جینی قرار داریم و فاصله فقیر و غنی در کشور بسیار بالاست و این فاصله به خصوص در مرزهای ما شدت بیشتری پیدا میکند در استانهایی که ما در مرزها داریم این بسیار مهم است.
سیاست متوازن، عزت و امنیت در عرصه سیاست خارجی ایجاد می کند
اما یک نکته هم درخواست فرمایشات آقای ثابتی در فرمایش قبلیشون عرض کنم آقای ثابتی عزت این نیست که ما وابسته به شرق بشویم وابسته به روسیه و چین بشویم آیا عزت این است که ما مجبور بشویم بالای نود و پنج درصد نفت خودمان را به چین بفروشیم چینی که حاضر نشد علیرغم این که در طراحی اولیه در احیای جاده ابریشم که پروژه بلند پروازانه کمربند راه هست و دنیا را به کمربند مواصلاتی چین تبدیل میکند برای صادرات محصولات چینی حاضر نشود و با تغییر آن نقشه عملاً کریدورهای ارتباطی خودش را حاضر نباشد از کشور ایران بگذروند به خاطر اینکه میگفت با بهانه این که اینجا ایران امن نیست و من نمیتوانم امنیت این جادهها را حفظ بکند این واقعاً عزت نیست و این امنیت نیست، عزت و امنیت در عرصه سیاست خارجی این است که شما یک سیاست متوازن داشته باشی همچنان که نگاه به شهرداری و ما قبول داریم که بایستی با همه کشورهای دنیا من جمله روسیه و چین هم ارتباط مناسب داشت شما بتوانی به شکل متوازن با یک متوازنه مثبت با کشورهای غربی با کشورهای توسعه یافته و کشورهایی که صاحب تکنولوژی هستند ارتباط بگیرید و بعد بتوانی به واسطه این ارتباط متوازن از طرفین امتیاز بگیرید این عزت نیست که بیایید صرفاً وابستگی به روسیه و چین قطعاً عزت ما در طح جهان تامین نمیکند.
سوال: آقای ثابتی نماینده ستاد آقای جلیلی بفرمایید؟
ثابتی: من از نکته آخر آقای فراهانی شروع کنم بعد از پاسخ سؤالی که سرکار خانم فلاح پرسیدند را عرض میکنم، وابستگی به چین و روسیه را اگر درست فهمیده باشیم ما در جنگی که با داعش داشتیم روس را وارد میدان کردیم به نفع خودمان و ما گرا را میدادیم که کجا را بیا بزن و او میآمد میزد و عملاً نیروی هوایی ارتش روسیه شد نیرویی که ما بهش فرمان میدادیم.
ما به اونها وابسته ایم یا آنها به وابستهاند؟ و تو بحث حتی نفت و بحثهای مرتبط با انرژی در رابطه با بحث چین شما شاید بهتر از من بدانید شاید هم البته ندانید نمیدانم مواردی هستش که اگر ما به اونها وابسته بودیم اصلاً بحث قرار بیست و پنج ساله مطرح نمیشد اتفاقاً یک قراردادی هستش که قرار است منافع دو طرف تامین بشود بله ما باید حواسمان باشد و هر جایی که هر کشوری چه شرقی چه غربی بخواهد یک طرفه از ما استفاده کند ما جلویش بایستیم ولی من ماندم شما این همه به آمریکا امتیاز دادید امتیازهای عجیب غریب و یک طرفه اصلاً به روی خودتان نمیآورید بعد مثلا یک مورد یک جایی چینیها بر فرض صحت روایت شما تازه اگر تازه بگوییم حرف شما درست است تو آن مورد یک اتفاقی بفتید بگویید آقا مواظب مثلا چین و روسیه باشید ما مراقب همه هستیم ولی معتقدیم که منافع ملی ما مقدم بر هم است چه چین چه روسیه چه آمریکا چرا هر کشور دیگری، اما شما اینطور نیستید شما عادت کردید که به غربیها یک طرف امتیاز بدهید، اما برای شرق اگر یک جای دو طرفه هم معاملهای باشد سریع فریاد میزنید که آقا استقلال ما مخدوش میشود.
در شکاف اقتصادی رویکرد باید بر عدالت باشد
اما سؤالی که سرکار خانم فرمودند سوال بسیار مهمی هستش ببینید ما چند تا کار میتوانیم بکنیم برای اینکه شکافهای اجتماعی اقتصادی از بین برود در شکاف اقتصادی رویکرد بر عدالت باشد خیلی از دولتها بودند میگفتند رویکرد ما توسعه است ولو به قیمت اینکه عدالت از بین برود کمتر بشود و مردم فقیرتر بشوند باز اگر آقای فراهانی بدشان نیاید دولت آقای هاشمی و دولت آقای روحانی که دوستان همون تیم دوباره پشت سر شان آمدند همین رویکرد را داشتند گفتند خیلی برای ما فرق نمیکند مردم پولدار بشوند و فقیر ما باید کشور را بسازیم آخرش هم نمیساختند ولی هی فاصله طبقاتی را بیشتر میکردند بعد مثلاً وزیر مسکن میگفتش که خونه نباید بساید، پترو پالایشگاه نباید بسازید کلاً چی میخواستند بسازند را ما نمیدانیم اساساً ولی این رویکردی بود که حتماً آقای جلیلی نقطه مقابلش است، چون ایشان میگوید من اولویتم در مسائل مختلف عدالت و کم کردن فاصله طبقاتی و اتفاقا هر کاری میکنم اول باید بدانم اثرش بر روی طبقات ضعیف چی هست اگر میخواهیم مسکن بسازیم اول برای آنها باشد اگر بحث مثلاً سبد غذایی خانوار باشد روی اینها باید باشد این برای این که حوزه اقتصادی که یک کلمه است رویکرد باید عدالت باشد یعنی طبقات ضعیف. کما اینکه که آقای جلیلی تنها کسی بود در این شش نفر که وقتی قرار بود حقوق کارگر را سال هزار چهارصد بیشتر از نرخ تورم افزایش بدهد بکند کاملاً موافق بود به گفته وزیر سابق کار، اما در حوزه اجتماعی ولی آقای جلیلی جزء معدود کسانی هستش که به معنای واقعی کلمه قائل به گفتگو و طیفهای مختلف است البته خیلی دوستان با رسانهها و پول پاشی هایشان میخواهند چهره مقابلی را از ایشان بسازند که نه آدم خشنی است اهل این حرفها نیست ولی من در ادامه فرصت این را بیشتر توضیح میدهم.
سوال: جناب آقای شریف زاده عزیز از رادیو فرهنگ؟
شریف زاده: تشکر میکنم از جناب فراهانی و جناب ثابتی با توجه به تحولات جهانی به بفرمایید که در دولت شما چه راهکاری برای استفاده از قدرت نرم از قدرت فرهنگی در تعامل و ارتباط با سایر کشورها پیش بینیشده؟
فراهانی : البته خوب هم تو فرمایشات آقای ثابتی بود و هم آقای قالیباف تو بیانیه اخیرشون که اشاره کردند و به نفع آقای جلیلی کنار رفتند بود که خود آقای پزشکیان خودش آدم خیلی خوبیه آدم ارزشمندی است آدمی است که ما بهش احترام میگذاریم، اما اطرافیانش بد هستند و اطرافیانش کسانی هستند که توشون مثلاً نفوذیهای مثلاً آقای حسن روحانی و دیگران دیده میشوند و از این حرفها و سعی دارند که از این طریق مثلاً بچسبونند مثلا آقای پزشکیان را به دولتهای مختلف و عملاً با زیر سؤال بردن بعضی از عملکردهای آن دولتها سعی کنند این لکه رو به خود آقای پزشکیان بچسبانند و بگویند حتماً آدم ارزشمندی هستی
خیلی آدم خوبی هستی ما میدونیم هیچ لکه ناسالمی نه در زندگیت هست و ما میدانیم آدمی هستی که دلسوز مردم هست، اما ما نگرانیم که تو ادامه دهنده راه فلان دولت باشی و این نکته اول.
شکست در رسیدن به اهداف سند چشمانداز ما را به آیینه عبرت تبدیل کرده است
نکته دوم اشاره شد به تحولات جهانی واقعاً موضوع مهمی است یعنی امروز دنیا هم کشورهای منطقه و هم دنیا ما شاهد یک نوع رقابت سنگین جهانی برای رشد و توسعه هستیم و کشوری مثل کشور عربستان در سه سال آینده بیش از چهارصد و هشتاد میلیارد دلار دارد سرمایه خارجی جذب میکند صد و سه میلیارد دلار سرمایه داخلی دارد میگذارد برای پروژههای بلند مرتبه و بلند پروازانهای که دیده برای توسعه کشور خودش یا مثلاً وقتی شما نگاه میکنید به کشورهای حاشیه خلیج فارس کشوری مثل قطر کشوری، مثل امارات کشور مثل امارات زمانی زمانی تبعیدگاه خشنترین مجرمان ایرانی بود، اما با ورود در عرصه تحولات جهانی و رقابت جهانی عملاً به جایی رسیده که و ما نگرانیم از سؤالات فرزندان که میپرسند بابا امارات مثلاً ما میبینیم چه قدر کشور توسعه یافتهای است و اگر واقعاً اینها به نظر ما یعنی توسعهیافتگی به خصوص کشورهای پیرامونی و کشورهای دنیا و عقبماندگی ما و شکست ما در رسیدن به اهداف سند چشمانداز هزار و چهارصد و چهار عملاً باعث شده که ما به آیینه عبرت کشورها و داخل کشور خودمان عملاً تبدیل بشویم و ما اگر زود نجنبیم مزیت رقابتی خودمان که بحث نفت و گاز و انرژی هست به زودی در دنیا از بین میرود یعنی ما بر اساس اسناد بین المللی اروپا بیشتر حداکثر تا سال بیست سی اجازه ورود خودروهای بنزینی را نمیدهد اساس مصرف بنزین کم میشود و ما عملاً حداکثر بیست، بیست پنج سال حداکثر فرصت استخراج منابع زیر زمینی خودمان را داریم و به زودی نفت و گاز ما تبدیل مشابه زغالسنگی که یک زمان مزیت رقابتی بود تبدیل به اون میشود و ما امکان حتی برداشت مخازن خودشان و ذخایر خودمان را نخواهیم داشت لذا مسئله توجه به تحولات جهانی و حضور در این روندها و فرایندها و عملاً بازنگری در سیاستهای کلان خودمان برای رشد و توسعه کشور مسئله بسیار مهمی است.
سوال: آقای ثابتی نماینده ستاد آقای جلیلی بفرمایید
ثابتی: من از بحثی که باقیمانده ماند ادامه بدهم اگر شد این را هم جواب میدهم، در رابطه با شکافهای اجتماعی جدا از اون نکتهای که خدمت شما عرض کردم شنیدن حرف مردم و بودن در بین مردم بسیار اثرگذار هست یعنی این خودش حتماً یک عامل کاهش شکافهای اجتماعی است ببینید من میخواهم یک واقعیت تلخ را بگویم و آن هم این که خیلی از سیاستمداران ما نه در سطح رئیسجمهور در سطح خیلی سادهتر است اعضای شورای شهر شما فرض کنید دیگر پایین ترینش را مثال میزنم یک سری قشرها را اصلاً حساب نمیکنند مثلاً میگویم دانشآموزان را، چون اصلا حق رای ندارند میگویند ما بر کسی کار داریم که حق رای داشته باشند آقای جلیلی در جایگاه امروز نامزد ریاست جمهوری است و رای آورده و رفته در یک قدمی ریاست جمهوری، اما شما تا همین چند ماه پیش ببنید هر استانی میرفت یه مدرسه دولتی را هم میرفت با دانشآموزان صحبت میکرد خروجی اش چیست خروجیاش حتماً کاهش یک سری شکافهای اجتماعی است آن بچهای که تو مدرسه نشسته و ممکن است از پدر و مادرش، از رسانههای مختلف، از جاهای مختلف حرفهایی شنیده باشد بین حاکمیت و مسئولین و مردم وقتی مسئول عالیرتبه را میبیند که در کلاس میآید با او سه ساعت صحبت میکند بدون آن که اجباری باشد رویکرد اون آدم گفتگو کردن است این این آیا کاهش میدهد شکافها را یا افزایش میدهد حتماً کاهش میدهد آقای جلیلی حتما در ده دوازده سال گذشته که دبیر شورای امنیت ملی هم نبود دیگر که از سال نود و دو بود وقتی آقای روحانی اومدند افراد دیگری جایگزین ایشان شدند یکی از کارهایی که کرد این بود که بسیاری از تولیدیهای مختلف را رفت از نزدیک دید با کارگرها نشست حرف زد، ما معمولاً متاسفانه توجه به کارگر و معلم و اینها در تقویم فقط میآید یازده اردیبهشت که میشود مسئولین ما بنر میزنند روز کارگر مبارک باد تا سال بعدش فراموش میکنند آقای جلیلی فقط سه بار کارخانه هپکو را رفت درحالیکه وزیر کار نبود در حالی مسئولیتی از طرف دولت نداشت چرا؟ چون یک دلسوزی دارد میگوید من سعید جلیلی وظیفم این است که تو هر جایگاهی هستم حرف آن کارگر را بشنوم حالا این مثال هایش هست مدرسه و کارخونه،
آقای جلیلی می تواند بسیاری از شکاف های طبقاتی را رفع کند
خیلی جاها رفت با تیپهایی ایشان تعامل داشت که به نظر من مثال چگونگی کاهش فاصله طبقاتی و شکافهای اجتماعی است افراد زیادی را من میشناسم که اینها شاید یه لحاظ تیپ و ظاهر و قیافه اصلا در ظاهر هیچ ربطی با جلیلی نداشته باشند بعد از تعامل با ایشون از نزدیک اصلا میگویند ما شیفته این آدم شدیم من اسامی را اگر خواستید خدمتتان عرض میکنم آقای شهرام یزدانی را سرچ کنید ببنیید کی هست یک پزشکی است که شاید اصلا به لحاظ سیاسی هیچ ربطی به آقای جلیلی نداشته باشد امروز البته سخنگوی ستادش است، چون میگویند من وقتی در حوزه تخصصی وقتی در حوزه نظام سلامت باهاشون کار کردم جدا از بحث تخصصی شیفته شخصیت این آدم شدم این قدر آدم جنتلمن، با دیسیپلین و منطقی و صبوری است، خانم دکتر خوشخلق یک استاد اصلاح طلب دانشگاه تهران میگویند بعد از اینکه با این آدم ارتباط گرفتم اصلا نظرم نسبت به کل سیاستمداران عوض شد انقدر که این آدم حوصله دارد فکر میکند ارتباطش با تیپهای مختلف، من فکر میکنم که آقای جلیلی اگر رئیس جمهور شوند در عمل بسیار از این شکافها را میتواند تا جای قابل ملاحظهای کم بکند.
سوال: جناب آقای کنگرلو از رادیو جوان بفرمایید؟
آقای کنگرلو از رادیو جوان: چطور امکان پذیر است که بین دو کفه ترازوی، یک: پا فشاری بر اصول و موازین و ارزشها و از طرف دیگر دو: اهمیت افزایش تعاملات بینالمللی و منطقهای یک تعادل برقرار کرد؟
ثابتی: من خلاصه اگر بخواهم بگویم اون بحث مقاومت و منافع ملی را اگر ما بخواهیم در نظر بگیریم اینها اتفاقاً تعارض ندارند با هم، خیلی جاها تکمیلکننده همدیگر هستند مثال خدمت شما عرض بکنم این را دیگر من نمیگم آقای ظریف تو کتاب خاطراتش کتاب آقای سفیر میگوید که میگوید ما در حوزه مقاومت فلسطین و اینها اگر چه خیلی ایستادیم هزینه دادیم هزینه کردیم و مقاومت کردیم این را آقای ظریف میگوید ولی اینطور نبوده که هیچ فایدهای مادی و معنوی هم برایمان نداشته حالا معنوی اش را کاری ندارم ولی میگوید یک قدرت نرم و نفوذی برای جمهوری اسلامی ایران در دنیا ایجاد کرده که با وجود همه فشارهایی که بوده ما باید این را نگهش داریم یعنی اگر اون در واقع سیاست و رویکرد نبود ما ابزار چانهزنی نداشتیم.
سیاست خارجی در همه جای دنیا ایدئولوژیک است
من این طوری خدمت شما عرض بکنم سیاست خارجی در همه جای دنیا ایدئولوژیک است یک عده هستند متاسفانه بر اساس نا آگاهی یا بر اساس اطلاعات غلط میگویند که ما سیاستهای ایدئولوژیک بقیه نه صرفاً منافع ملی برایشان مهم است در همه جای دنیا سیاست بر اساس ایدئولوژیک است آمریکاییها یک ایدئولوژی دارند ما یک دونه داریم روسیه یک دونه دارند مدل هایش باهم فرق میکند یکی میگوید که ایدئولوژی من آزادی است یکی میگوید ایدئولوژی من مقاومت است یکی میگوید ایدئولوژی من یه بحث دیگر است اینها مصداق هایش باهم فرق میکند و اساساً اگر که ما رویکرد و ایدئولوژی نداشته باشیم یعنی اصلاً یک پایه سیاست خارجی مان لنگ میزند یعنی آنارشی تصمیمگیری اونجا حاکم میشود یعنی شما دیگر نمیتوانی تصمیم بگیریی مسئله اساسی این است که شما تا رویکرد نداشته باشی نمیتوانی تولید قدرت بکنی و بر اساس تولید قدرتی که میکنی میتوانی بری سر میز مذاکره بشینی امتیاز بگیری چونه بزنی و به یک نقطه تعادلی برسی این تا اینجا پاسخ سؤال شما، یک بحث باقی مونده بود از آقای فرهانی میگویند که چرا آقای روحانی را میچسانید به آقای پزشکیان خوب اگر مثلاً آقای روحانی یواشکی رفته بود با آقای پزشکیان عکس گرفته بودو ایشان حواسشان نبود، بیایند اعلام کند که ایشان حواسش نبوده ایشون رفته یواشکی اون پشت یک دوربین پیدا کرده و یک عکس گرفته و یک عکس منتشر کرده خوب برادر من ایشان دارد حمایت میکند ازش میگوید که بهترین کسی که مسیر دولت من را میتواند ادامه بدهد آقای پزشکیان است و آقای پزشکیان میخندد خوب ما لازم نیست بچسبانیم این دوتا با همدیگر خودشان چسب دارند چسبشان هم مشخص است چی هست اتفاقا این روزها دیدم سرش دارد بحث زیاد میشود آقای روحانی یکی از بهترین کارهایی که از عزیز خودش البته انجام داد و پدر ملت را درآورد و ماجرای یک شب سه برابر کردن قیمت بنزین بود و آقای پزشکان دیدم هم دیروز رئیس ستادش گفته که ما میخواهیم بنزین گران بکنیم البته با شیوه آرامی آنچنان که مردم خیلی متوجه نشوند و همین که دیدم آقای پزشکیان چند وقت پیش گفته بود که اصلا ایده من بنز بیست پنج هزار تومانی هست من اتفاقا میگویم صداقت داشته باشید بیایید صحبت بکنید و آن موقع مشخص میشود که لازم به چسب نیست بین آقای روحانی و آقای پزشکیان کلاً یک روح در دو بدن است کار همان ترکیب، همان کابینه، همان افراد با هم عکس میگیرند و منتشر میکنند آن وقت شما میگویید چرا اینها را به هم میچسبانید ببخشید ما عذرخواهی میکنیم اینها دو رویکرد کاملا متفاوت هستند با همدیگر و الان با توضیحات شما من متوجه شدم که اشتباه میکرد.
سوال: آقای فراهانی نماینده ستاد آقای پزشکیان؟
فراهانی : پا فشاری بر اصول و تعاملات بین المللی هیچگونه تعارضی با همدیگه ندارند اگر مبنا منافع ملی باشد یعنی اگر فصل مشترک این دو منافع ملی باشد من تعجب میکنم چرا منافع ملی را در تعارض با اصول قرار میدهیم و فکر میکنیم و میگوییم که یک کشور یا باید به دنبال مسائل ایدئولوژیک خودش باشد مسائل اصولی خودش باشد یا منافع ملی باشد و ما به سمت مسائل ایدئولوژی و سرسختیهایی خاص خودمان در عرصه مسائل سیاسی هستیم و مسائل منافع ملی مسئله دوم.
اگر همه به دنبال منافع ملی باشند شکافی در سیاست خارجی نخواهیم داشت
این دو با هم دیگر در تعامل هستند منافع ملی چسب تشکیلاتی همه ملت است یعنی همه کشور و همه ملت و همه مردم و همه دولتمردان در تعاملات خودشان اگر به دنبال، خط قرمزشان منافع ملی باشد هیچ گونه شکافی ما در سیاست خارجی ما نخواهیم داشت لذا شما وقتی کشوری مثل سنگاپور کشوری مثل مالزی را، کشورهای مسلمان، کشورهایی که بر اصول هیچکسی قائل این نیست که این کشور از اصول خودشان از مبانی خودشان از دین خودشان مثلاً اینها رفتند، اما وقتی مبنای شان مبنای منافع ملی است و این دو در تعامل با همدیگر و در ارتباط با همدیگر هستش توسعه را و پیشرفت را در ابتدا برای کشور خودشان به ارمغان میآورد و یک الگویی میشوند برای سایر کشورهای مسلمان برای توسعه داخلی خودشان، مطلب دوم بحث استفاده از متخصصین است تاکید آقای پزشکیان بر استفاده از متخصصین بعضاً به سخره میگیرند واقعیت این است که همه مسائل ما مسائل تخصصی است و در دنیای تخصصی زندگی میکنیم در همان پزشکی که شما نگاه بکنید شما در یک چشم ما متخصصین قرنیه داریم، متخصصین شبکیه داریم متخصصین زجاجیه، انواع تخصصها وجود دارد در عرصه مسائل سیاست خارجی هم باید کار به دست متخصص باشد چرا ما از توان مذاکره وقتی وقتی یک کسی مثل آقای ظریف را به اذعان بزرگترین دشمنان مان یکی از بزرگترین مذاکرهکنندگان دنیا وقتی مینامند و میگویند ما خود اسرائیلی که بارها میگویند ما وحشت داریم وقتی وقتی ظریف میآید مذاکره میکند و منافع ایران را دنبال میکند ما میترسیم از این مسئله چرا ما نبایستی از متخصصین در عرصه سیاست خارجی مثل آقای ظریف و دیگرانی که هستند افراد متتعدی که تو این عرصه هستند؛ لذا استفاده از متخصصین نه فقط در سیاست خارجی بلکه در همه حوزهها دال مرکزی که دارد میتواند هم تعاملات بین المللی ما را و نتایج این کار را تضمین کند، مسئله بنزین را اشاره کردهاند من عرض بکنم که این باز هم دروغی است که متاسفانه گفته شد اولاً که قیمت بنزین یه قیمتی است که مجلس تعیین میکند فراموش نکردیم که قیمت بنزین در حقیقت در مجلس ششم تا انتهای مجلس ششم بر اساس مصوبه مجلس براساس یک روندی بر اساس نرخ تورم سال به سال مبلغ کمی افزایش پیدا میکرد و مجلس هفتم بود که در دوران آقای حداد عادل که از حامیان آقای جلیلی هستند عملاً تثبیت قیمتها را تصویب کردند و عملاً یک فریز کردند قیمت بنزین را و اجازه ندادند و بر اساس یک تعاملی بر اساس یک روندی این کار اتفاق بیفتد و لذا اساساً دولت تو این زمینه تصمیمگیری راجع به قیمتگذاری بنزین بایستی به قانون مجلس اگر جنابعالی نماینده مجلس هستید بایستی در این زمینه اطلاعات تان بیشتر باشد.
سوال: جناب آقای رضایی عزیز از رادیو ایران بفرمایید؟
رضایی: در حوزه زنان سرزمینمان است و اینکه برای ارتقای جایگاه زنان در کنشگری و نقش آفرینی سیاسی دولتهای مورد حمایت این دو بزرگوار چه سیاستی را دنبال میکنند برای نقشآفرینی بیشتر زنان در جامعه؟
ثابتی: آقای فراهانی گفتند آقای پزشکیان این حرف را نزد و دروغ است آقای پزشکیان، چون در مجلس بوده و قانونگذار بوده این حرف را که آقای پزشکیان زده برای قبل از انتخابات است وقتیکه تو مجلس بوده و میخواسته همچین آشی را برای ملت بپزد (پخش صدای آقای پزشکیان راجع به قیمت بنزین) اگر الان این دروغ است من دیگر نمیدانم با شما باید بر اساس چه چیزی صحبت کرد این صدای آقای پزشکیان بود و ایشان هم در مجلس بود و ایشان مد نظرشان بنزین بیست و پنج هزار تومانی بوده و دیروز آقای عبدالعلیزاده رئیس ستاد ایشان تو کنفرانس خبری گفته بنزین را ما باید قیمتش را ببریم بالا حالا نگفته بیست هزار و چهل هزار تومان ولی بالاخره این نشان میدهد که نظر دولت هم تو افزیش قیمت بنزین مهم است، اما از اینها بگذریم من یک نکته را خدمتتان بگویم حتماً که باید کشور را با متخصصین اداره کرد ولی بحث من سر این است که وقتی دو متخصص دو تا رویکرد جداگونه به رئیسجمهور ارائه بکنند اگر رئیس جمهور بگوید من بلد نیستم نمیدانم تکلیف چی هست کشور قفل میشود که رییس جمهور باید خودش فهم کارشناسی و تخصصی برای جمع کردن یک نظر واحد از بین انبوه نظرات تخصصی داشته باشد که آقای پزشکان خودش میگوید من ندارم و نتیجش اش هم این میشود وقتی برنامه اقتصادی تو صداوسیما میرود دست راستش یک نفر مینشیند که قائل به اقتصاد آزاد است دست چپش یه نفر مینشیند که کاملاً نقطه مقابل است و رویکرد دیگری در اقتصاد دارد و این اصلاً وحشتناک است کشور دسته یک همچین آدمی بیفتد، چون معلوم است که با آزمون و خطا کشور را اداره بکند برویم سراغ سؤال جناب آقای رضایی عزیز در مورد بحث زنان هم مثل عزت میماند در سیاست خارجی ما نباید شعار بدهیم، چون من دیدم که یک عده میگویند زنان باید آزاد باشند زنان تاج سرند، زنان عالی هستند دم انتخابات این حرفها را میزنند بعد شما میبینید که مشکلات اصلی زنان در دوران اونها نبوده هیچ کدام اصلا بحث این که ما امروز چند میلیون زن سرپرست خانوار داریم به نظرم اینها اولویت است حالا شما بیا بگو که من برای زنان این کار را میگویم موتورسواری شان را آزاد بکنم نمیدانم فلان کار را بکنم ولی شما با خود زنان صحبت میکنید به خدا ما مشکلات مهمتری داریم که اگر یکی بیاید اونها را بررسی بکند ما راضی تریم، ولی میگویند نه شما به عنوان زنان حواستان نیست ما معتقدیم که اولویت اصلی شما مسئله دیگر است و با این چیزها هم سرکارشان میگذارند در رابطه با مسئله زنان من هیچ وقت خاطرم نمیرود یه موقعی سفر کردند استان سیستان بلوچستان اونجا یک فرمانده داری به اسم خانم حمیرا ریگی و یک خانم اهل سنت بود فرماندار بود آن قدر آقای جلیلی از پرکاری و کارآمدی این خانم خوشش اومده بود که به دولت آقای روحانی رفته بود گفته بود که چه مدیر توانمندی ایشان و چه قدر اهل عمل هستند ایشان و اهل شعار نیستند ایشان میگویند زنان اگر توانمند باشند در حوزه مدیریتی، تخصصی واقعاً حقشان باشد ما نباید منت بگذاریم سرشان بگوییم ما آلان میخواهیم یا مثلاً به شما میدان بدهیم ما وظیفهمان هست به آنها میدان بدهیم ولی نه این که از آن طرف تو دام افراط و تفریط بیفتیم و بگوییم که مثلا همه کابینه را زنان میچنیم اصلاً شایسته سالاری را بگذاریم کنار و جنسیتی کنیم کار را برای این که خود شیرینی کنیم پیش خانمها واقع بخشید من این طوری صحبت میکنم این هم به نظر بنده مسئلهای هستش که این هم از روی بام افتادن است و مسئله آخرم اینکه آقای فراهانی و دوستانشان مشکل دارند دوگانه رفتار میکند نمیشود سال هزار چهارصد و یک با براندازها بروید همنوایی بکنید سال هزار چهارصد و سه بروید همونها را منتکشی کنید بیاید در انتخابا شرکت کنید صادقانه با مردم صحبت میکنیم تا مشکل مشارکت هم نداشته باشیم.
سوال: جناب آقای فراهانی نماینده آقای پزشکیان بفرمایید؟فراهانی: مدیریتی وقتی نگاه میکنیم همین است ما همین جلسهای که الان ما هستیم ما ۷ نفر هستیم یک خانم وجود دارد یعنی از همین جلسه ما نگاه کنید جلسه سیاسی را نگاه کنید چه تعداد خانم وجود دارد حوزههای مدیریتی را نگاه کنید میزان آمار حضور زنان در عرصههای مدیریتی چگونه است، لذا واقعیت این است که اگر ما در شعار آنطور که آقای ثابتی میگویند ما احترام میگذاریم به زنان، اما وقتی در عمل میبینیم که نه در حوزههای مدیریتی اینها نه نتیجه لازم را میگیرند و حتی در حوزههای اجتماعی، طرحهای غلطی و طرحهای ناشایستی مثل طرح نور مثل گشت ارشاد که اینها با بدترین روشها با خشونتترین روشها با زنان سرزمین خودمان برخورد میکنیم آیا این نماد احترام است این روشها است این گونه کارها است، لذا واقعیت این است که ما نیاز به یک بازنگری جدی در عرصه نوع رویکرد خودمان به زنان هم در عرصههای اجتماعی و هم در عرصههای اقتصادی و هم در عرصههای مدیریتی هستیم.
مجری: خیلی سپاسگزارم از شما جناب آقای فراهانی سرکار خانم فلاح از رادیو تهران بفرمایید؟
فلاح: سوال سوم من این است که چگونه میخواهید نقش نخبهها و جوانان را در تصمیمگیریهای کلان کشور تقویت کنید اضافه بکنم که خیلی از جوانهایی که از دانشگاههای خوب کشور فارغ التحصیل میشوند احساس میکنند یک حلقه بستهای وجود دارد که نمیتوانند واردش شوند این را چه جوری میشود اصلاح کرد برنامه شما چیست؟
ثابتی: سوال بسیار خوبی از این جهت که زیست فردی آقای جلیلی نشان میدهد که پاسخ این سوال مشخص میشود. ببینید آقای جلیلی یک آدمی بوده که از پایینترین سطح شروع کرده و به بالاترین سطح رسیده. ایشان وقتی که جنگ تمام شده و وارد وزارت خارجه شده یک کارشناس بوده اینطور نبوده که یک شبه یهو وزیر شود یک شبه یهو معاون وزیر شود یک کارشناس ساده بوده بعد آرام آرام شده مدیر کل بعد شده معاون وزیر بعد شده دبیر شورای امنیت ملی و بعد هم یک چهره سیاسی که حالا در سطح ریاست جمهوری هم الان آمده ۱۰ میلیون رای داشته اقبال داشته و حالا یا رئیس جمهور میشود یا نمیشود در همه این سالها هم یعنی میخواستم بگویم که رشدش آسانسوری نبوده تا اینجا خیلیها هستند یک دفعه مثلاً یک وزیر میشوند میشناسیدشان بعد میبینید رزومه ندارد طرف این آدم نه از یک کارشناس شروع کرده تا جاهای مختلف از آن طرف شما میبینید.
آقای جلیلی بیشترین تعامل را با نخبگان دارند
شما آقای جلیلی در این ۱۰ تا ۱۲ سال با اینکه شاید کسی از ایشان انتظاری هم نداشته ایشان رئیس سازمان ملی نخبگان هم نبوده که بگوییم که مثلاً وظیفهاش است برود با اینها بنشیند و حرف بزند ولی من به جرات و قاطعانه خدمت شما عرض میکنم که بیشترین تعامل را با نخبگان داشتهاند یعنی شما وقتی فقط جلسات دولت سایه ایشان که جلسه با اساتید دانشگاه و دانشجویان برگزار میشد بروید فقط تعداد جلساتش را ببینید و طیفهای متکثری که میآمدند با ایشان جلسه میگذاشتند خود به خود میبینید که این آدم به این مسئله عمل کرده اینطوری نیست که تازه الان که دم انتخابات است بگوید که برویم یک برنامه پیدا کنیم که نخبگان را چطور پیدا کنیم در عرایض قبلی هم یکجا عرض کردم که طیفهای زیادی را من میشناسم خانم فلاح که اینها قبل از اینکه آقای جلیلی را ببینند و باهاش صحبت کنند نسبت بهش سوگیری داشتند، چون شناختشان از آقای جلیلی بر حسب رسانهها بود همین حرفهایی که آقای فراهانی اینا میآیند میگویند که اینطوری بود و آنطوری بود ولی وقتی ایشان را از نزدیک میدیدند میگفتند که این آدم آدم دیگری است این آدم اصلاً وقتی باهاش صحبت میشوید و همکلام میشوید زمین تا آسمان با آن چهرهای که رسانهها میخواهند از آن بسازند تفاوت دارد، لذا من فکر میکنم مشی ایشان که همیشه در تعامل و گفتگو با نخبگان بوده و دایره وسیع از نخبگان همین الان با ایشان ارتباط دارند از دانشگاه شریف دانشگاه تهران اندیشکدههای مختلف علم و صنعت خیلی جاهای دیگر اصلاً نشان میدهد که یک پشتوانهای در این عرصه نسبت به کاندیدهای دیگر دارد و همین هم باعث شده که آقای جلیلی امروز که میخواهد رئیس جمهور شود در اثر عامل مختلف با این نخبگان حرفش این نباشد که من نمیدانم و بلد نیستم اتفاقا میگوید که من هم میدانم و هم بلد هستم، چون با کارشناسان مختلف در طیفهای متکثر نشستهام و حرف زدهام نظرات مختلف را شنیدهام نقاط ضعف و قوت هر کدام را میدانم و امروز به یک فهم تخصصی و کارشناسی رسیدم که اگر برای یک موضوعی به شما بگویند که شش راه حل مثلاً تخصصی وجود دارد شما به عنوان رئیس جمهور باید بدونی یکی را انتخاب کنی بگویید که این خوب است بقیه بد است چرا به این علت آقای جلیلی ۱۰ سال رفته این کارها را انجام داده اینطوری نیست که شب انتخابات یا شب امتحان به اصطلاح بخواهد برود تعامل کند با کارشناسان و نخبهها و آنها را پیداکند و من امیدوارم دولت آقای جلیلی یکی از نقاط قوتش همین است که این کارها را انجام بدهد و دولت آزمون و خطا نیست.
مجری: خیلی سپاسگزارم جناب آقای ثابتی آقای فراهانی نماینده ستاد انتخابات جناب آقای پزشکیان بفرمایید؟
فراهانی: بله آقای ثابتی عزیز ببینید حمایت از جوانان و نخبگان و بحث احترام به جوانان و نخبگان فقط شعار که نیست ما یک سری رویکردها و یک سری مسائل این مطلب را میبینیم، ببینید اگر ما امروز بحث یکی از مهمترین دلایل شکاف اجتماعی در حوزه نخبگانی و آنان را مسئله نوع رویکردی که مسئله فیلترینگ است میشناسیم برای اینکه دنیا امروز ازای بیزینس عبور کرده و به ام بیزینس رسیده یعنی در گذشته در دهه گذشته فراگیری اینترنت در فضای مجازی در کامپیوترها امروز دیگر همه چی آمده روی موبایل و همه چی با اینترنت دارد انجام میشود به قول آقای بیل گیتس میگفت که هر کسی خودش را با فضای مجازی تطبیق ندهد محکوم به نابودی است خوب ما در کشور خودمان چه کار میکنیم ما شدیدترین نوع فیلترینگی که میشود یعنی کشور ما جز سه کشور برتر در حوزه فیلترینگ فضای مجازی است چقدر ما کسب و کار جوانان را نابود کردیم از حوزه فیلترینگ اینستاگرام فیسبوک از شبکههای اجتماعی مثل واتساپ و موارد دیگر در توییتر جالب است که بسیاری از مسئولین هم از اینستاگرام و توییتر دارند استفاده میکنند با فیلترشکن فقط کسب و کارهای فیلتر فروشها را ما عملاً رونق دادیم بنابراین واقعیت این است که وقتی آقای جلیلی میآید صراحتاً از فیلترینگ دفاع میکند و میآید اشاره میکند که لازم است و قانونی است و فلان و اینها این نشان میدهد که چه حد ایشان احترام قائل است به فضای نخبگانی و فضای جوانان در این عرصه یا مسئله دیگر بحث سبک زندگی جوانان و مسئله نسل زد و به رسمیت شناختن مطالبات اینها که ما میبینیم مشاور اعظم ایشان آقای رسایی به صراحت مکرر اشاره میکند که اصلاً نسل زد توسعه استکبار است یعنی چیزی که جز فرمایشات ایشان بوده که سبک زندگی توطئهای ابرقدرتها است برای اینکه به انقلاب ما لطمه بزنند این نشان میدهد که اساساً مسئله نسل جدید را نمیشناسد نسل زد را به رسمیت نمیشناسد مطالبات این نسل را نمیشناسد، لذا من به نظرم میرسد که تاکید بر احترام به جوانان و نخبگان خودش را در این عرصهها نشان میدهد آقای پزشکیان رسماً معتقد است که فیلترینگ موجود در درجه اول به اقتصاد کشور در درجه دوم به هویت کشور مسئله سوم به بحث احترام به نخبگان و جوانان دارد لطمه میزند و تمام تلاش خودش را میکند که فیلترینگ موجود در شبکههای اجتماعی در فضای کسب و کار موجود برطرف شود هرچند همه اختیار در اختیار ایشان نیست. ولی رویکرد دولت بسیار مهم است در این عرصه یا مثلاً درباره احترام به بحث نسل زد و سبک زندگی جوانان که ایشان به کرار بهش تاکید کرده و بر اساس آن حرکت کرده.
مجری: خیلی سپاسگزارم جناب آقای فراهانی و جناب آقای ثابتی آقای شریفزاده از رادیو فرهنگ بفرمایید؟
شریفزاده: یکی از ویژگیهای ممتاز کشور عزیزمان ایران تنوع فرهنگی است ما با رنگین کمانی از اقوام ایرانی مواجه هستیم که همه اینها به هنگام به عنوان ید واحده ظهور و بروز پیدا میکنند سوال من از نمایندگان محترم ستادهای جناب آقای پزشکیان و جناب آقای جلیلی این است که برای تقویت انسجام فرهنگی با توجه به این گوناگونی و تنوع قومیتی و فرهنگی که در کشور داریم در دولت چهاردهم چه سیاست گذاری را در نظر دارید؟
ثابتی: در رابطه با بحث قومیتها منطقاً هر قومی بر اساس هیچ پیش فرض و خدای ناکرده محدودیت خاصی باید آزادی عمل داشته باشد و کشور ما هم کشور یک قوم و دو قومی نیست یک کشور متکثر هستیم که اتفاقاً این برای ما تهدید نیست فرصت است هر کدوم از این قومیتها فارس، ترک، بلوچ، ترکمن، عرب وکرد همه اینها یک سری فرصتهایی دارند که حالا متاسفانه وقت نیست که از نگاه آقای جلیلی من در این باره توضیحی بدهم. من میخواهم خدمت شما عرض کنم که اگر که ما جوانمردانه رفتار کنیم مسئله قومیتها را به یک مسئله انتخاباتی تقلیل ندهیم و قومیتها را فقط در حد یک رای و یک آوردگاه سیاسی بهشون اهمیت ندهیم به نظر من اتفاقاً یک فرصت بزرگ است هر قوم برای اینکه بتوانیم ضمن آن تکثری که داریم وحدت ملیمان هم شکل بدهیم و در واقع کشور را جلو ببریم، اما نکاتی که آقای فراهانی به غلط منتسب کردند به آقای جلیلی من توضیح بدهم، اولاً که ایشان میگویند که دفاع صریح از فیلترینگ آقای جلیلی چند سال پیش اصلاً مطلب منتشر کرد و گفت به نظر بنده توییتر نباید فیلتر باشد توجیهی ندارد بر اساس یک منطقی این حرفی زد نه اینکه به خاطر انتخابات گفت که آقا مثلاً یک سری شبکهها آزاد است یک سری شبکهها فیلتر است وقتی شما مقایسه میکنید اینها را با همدیگر خیلی تفاوتی با هم ندارد حالا ایشان چنان میگویند که مثلاً دفاع صریح من میخواستم بگویم که بر اساس کدام رویکرد مستند صحبت کنند در حوزه برجام و سیاستهایش که حرفهایتان مستند نبود این هم احتمالاً مثل همانها است مثلاً میگویند فلانی مشاور آقای جلیلی آن برادری که شما اسم بردید آدم محترمی است چهره سیاسی است که حق دارد اظهار نظر کند ولی مشاور فلانی نیست هر کسی ممکن است هواداری داشته باشد هواداری نداشته باشد ولی شما جالب است که روحانی با آن آقا عکس مشترک گرفته نمیدانم صراحتاً حمایت کرده را هی میگویید به ما نچسبانید بعد یک نفر که یک کارشناس است یا یک نماینده است یک نظری داده به زور میخواهید بچسبانید به افراد مختلف این غلط است و این هم جالب است آقای پزشکیان ۱۰ سال پیش من اینجا خوب یا بدش را نمیخواهم بگویم رفتارهای دوگانه آقای پزشکیان را میخواهم بگویم با آقای علی مطهری امضا جمع کردند وزیر کشور آقای احمدی نژاد را خواستند در مجلس که چرا گشت ارشاد کم دارد عمل میکند بعد الان دم انتخابات شدهاند جان لاک شدهاند منادی آزادیخواهی در تاریخ بشر بالاخره موضع شما چیست گشت ارشاد آن موقع باید بیشتر عمل میکرد یا گشت ارشاد کلاً بد است دم انتخابات یاد زنان و فیلترینگ افتادهاید چقدر مبتذل است متاسفانه این رفتارها و در واقع به نظر من متاسفانه توهین به مردم است و مسئله آخر هم این را خدمت شما بگویم که چنان میگویید که ما فیلتر را اینطور میکنیم و آنطور میکنیم میشه بگویید تلگرام در چه دورهای فیلتر شد آقای فراهانی در دوره آقای جلیلی بود یا در دورهای که آقای روحانی رئیس جمهور بود وزیر ارتباطات آقای آذری جهرمی بود یا میخواهید بگویید دست ما نبود ما اختیار نداشتیم از کجا معلوم فردا بشوید رئیس جمهور مردم را فریب بدهید رئیس جمهور شوید و باز هم بگویید دست ما نبود اینها را لطفاً توضیح بدهید؟
مجری: متشکرم جناب آقای ثابتی آقای فراهانی نماینده ستاد آقای پزشکیان بفرمایید؟
فراهانی:حالا پاسخ سوال من را برادر عزیزمان اصلاً ندادند خیلی کم اشاره کردند ببینید مسئله قومیتها بسیار مسئله مهمی است در کشور همانطور که فرمودند ما با رنگین کمانی از قومیتهای مختلف روبرو هستیم که اگر اینها را به رسمیت میشناسیم یک چهره زیبا و یک مسیر زیبا برای کشور ما ایجاد میشود یک فضای جذب توریسم و انسجام ملی ایجاد میشود در کشور ما و همه با هم در داخل کشور لذت میبرند هم یک فضای بیرونی بسیار قابل دفاع و عزت آفرین برای کشور است و اگر ما فرصتهای موجود را نادیده بگیریم و بلکه تبدیل به یک چالش و تبدیل به یک تهدید شود این فرصتها عملاً ما بهره چندانی نخواهیم برد، واقعیت این است که ما در این عرصه مشکلات جدی داریم اعتقاد آقای دکتر پزشکیان بارها این بوده که یکی از مهمترین مشکلات کشور استانهای مرزی ما که عمدتاً از قومیتهای مختلف هستند. این است که توسعه یافته نیستند. یعنی استانهای شمالی ما استانهای غربی ما شرقی ما جنوبی ما وقتی خودشان را با کشورهای همسایه مقایسه میکنند احساس میکنند که عقب افتادن توسعه نیافتهاند در مشکلات اولیه خودشان ماندهاند، لذا وقتی شما هر چقدر در حوزه فرهنگی تبلیغ کنید و هر چقدر شعار بدهید، اما در حوزه عمل، من خودم مادر من کرد است من بعضاً سفر میکنم به کردستان در شهر بیجار میبینم که این شهر زیبا در طول ۳۰ سال هیچ توسعهای نکرده هیچ اتفاقی در آن نیفتاده اکثر استانهای مرزی ما وضعیتش این چنین است، لذا تاکید اصلی آقای دکتر پزشکیان این است که استانهای مرزی ما مسئله اصلیشان توسعه نیافتگی است و این توسعه نیافتگی اگر جبران نشود به مشکلات امنیت ملی ما حادث خواهد شد، مسئله بعدی به لحاظ فرهنگی است یعنی بالاخره ما باید به رسمیت بشناسیم این قومیتها را، سوال اصلی آقای پزشکیان این است که چرا تدریس زبان مادری در مدارس برای قومیتها جلویش گرفته شده؟ به چه دلیلی چرا نبایستی یک کرد در مدرسه زبان کردی خودش را بتواند یاد بگیرد؟ حتما باید زبان فارسی زبان غالب باشد ولی اینکه ما ممنوع کنیم زبان ترکی را در مدارس ترک زبان کردی را ممنوع کنیم در مدارس اینها اصلاً قابل دفاع نیست، لذا باید به رسمیت بشناسیم و اینها را انجام بدهیم مسئله سوم بحث مشارکت است ما یک بار ندیدیم از آقای جلیلی که این محدودیتهایی که در عرصه مشارکت، مشارکت سیاسی چه به لحاظ ملی در انتخاباتهای مختلف با رد صلاحیتها با عدم حضور نخبگان در عرصه انتخابات یک بار ندیدیم ایشان اعتراض بکند، بالاخره ایشان فعال در این ۳۰ سال گذشته بوده یا نبوده خودشان دو بار کاندیدای مجلس شدند که هر دو بار هم رای نیاوردند و در بالاترین سطوح کشور در شورای امنیت ملی در مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور داشتند، یک جمله ما از ایشان ندیدیم که ایشان دفاع کرده باشد، از مشارکت سیاسی مردم، از حق آزادی مردم، از حضور مردم در عرصه انتخابات منجمله در استانهای مرزی.
مجری: ممنونم از جناب آقای فراهانی و سپاسگزارم از هر چهار همکار ارجمندم از رادیوهای جوان، ایران و تهران و فرهنگ که طرح پرسش داشتند و یک بار دیگر تشکر میکنم، از مخاطبان ارجمند این چهار رادیو و عزیزانی که از طریق نرمافزار کاربردی ایران صدا به شکل تصویری با ما همراه هستند دو زمان سه دقیقهای برای جمعبندی به عزیزان اختصاص پیدا کرده که احیاناً اگر نقد و نظری در فرمایشات همدیگر دارید یا در توضیح تکمیلی باقیمانده در این دو زمان سه دقیقهای انشاالله ارائه بفرمایید آقای فراهانی ما آغاز بفرمایید آقای ثابتی هم بعد پاسخ میدهند بفرمایید؟
فراهانی: بله دال مرکزی اندیشه آقای دکتر پزشکیان تاکید همزمان بر توسعه و عدالت است توسعه به مثابه چرخی برای پیشرفت کشور در حوزه اقتصادی در حوزه اجتماعی در حوزه فرهنگی در حوزه سیاست خارجی و عدالت به منزله رفع نابرابریها و رفع فقر و توزیع برابر امکانات بین آحاد مردم مسئله اصلی این است که واقعیت این است، که ما امروز که با هم صحبت میکنیم ۶۰ درصد جامعه ما امروز با صندوقهای رای قهر کردهاند اولین مسئله این است که ما باید تحلیل کنیم که چرا این اتفاق افتاده لذا من به عنوان جمعبندی اولین درخواست من از صدا و سیما این است که اولاً این گونه مناظرات محدود به انتخابات نباشد من بعد از سالها اولین بار است که خدمت شما رسیدم شاید ۴ سال دیگر باید دوباره خدمتتان برسیم لذا این گونه مناظرات و دیدگاهها نه فقط بین دیدگاههای درون نظام بلکه با حضور طیفهایی که نیامدند و حضور پیدا نکردند به هر دلیلی اینها برگزار شود حرف اینها شنیده شود به اینها احترام گذاشته شود و تلاش شود و سوال من ندیدم از فرمایشات دوستان و سوالاتی که مطرح شد که یک سوال شود که اساساً اندیشه کاندیدای شما، برای این افرادی که وارد انتخابات نشدند و حضور پیدا نکردند و به هر دلیلی رای ندادند این ۶۰ درصد چگونه میتوان این مشارکت را جلب کرد؟ چگونه میتوان این مطالبات را احصاء کرد؟ و در نهایت با تلاش در جهت انسجام بیشتر سعی کرد یک کشوری را ایجاد کرد که امید ما باشد که مشابه انتخابات دوم خرداد ۷۶ و حماسههایی که مردم در انتخاباتهای دیگر داشتهاند بیش از ۸۰ درصد مردم بتوانند در سرنوشت خودشان حضور پیدا کنند و رای بدهند، لذا از همین جا من دعوت میکنم از همه آحاد مردم به خصوص جوانان زنان و متخصصین و نخبگان عزیز ما اگر به سرنوشت آینده کشور خودتان برایتان اهمیت دارد، قطعاً تفاوت میکند که چه کسی رئیس جمهور شود. رئیس جمهور ما امکانات بسیار زیادی را در اختیار دارد هم در عرصه ساختن کشور و هم در عرصه عدم تخریب کشور، قطعاً یک رئیس جمهور نامتوازن یک رئیس جمهور ناآشنا یک رئیس جمهوری که سابقهاش نشان میدهد که در عرصه سیاست خارجی عملاً باعث ایجاد تنش و ایجاد تحریم شده میتواند کشور را به پرتگاه جنگ حتی بکشاند این در عرصه تخریب و یک رئیس جمهوری که اعتقاد به سازندگی کشور با حضور متخصصان دارد و در هر حوزهای بالاترین سطوح افراد و شاگرد اولها را در هر حوزه کلاسی ازش استفاده میکند قطعاً میتواند در یک مسیری و یک روندی کشور را به سرمنزل توسعه انشاالله برساند.
مجری: خیلی سپاسگزارم آقای فراهانی جناب آقای ثابتی نماینده ستاد آقای جلیلی بفرمایید؟
ثابتی:آقای فراهانی فرمودند که مشارکت و اینها بروید کانال آقای جلیلی را ببینید حرفهایش را ببینید ببینید آقای فراهانی من فکر میکردم که شما آقای جلیلی را میشناسید ولی تعمداً میخواهی چهره دیگری ازش ارائه کنید الان نکتهای که گفتید من نظرم نسبت به شما مثبت شد از این جهت که اتفاقاً خود شما هم ایشان را نمیشناسید تحت تاثیر رسانهها این حرفها را زدید، چون آقای جلیلی در رابطه با مشارکت همین بیانیه اخیر ایشان را بروید بخوانید اتفاقاً من دیروز هم با ایشان صحبت میکردم دیدم با اینکه ایشان آمده بالا بالاخره کسی که در بین این شش نامزد میرود به مرحله بعدی طبیعتاً باید خیلی خوشحال باشد ایشان دیدم یک ناراحتی انگار دارد گفتم چیه ماجرا گفتند من از مشارکت خیلی ناراحتم و معتقدم این ۶۰ درصدی که نیامدهاند رای بدهند اینها که دشمن مملکت نیستند مردم عادی هستند که به هر علت نیامدهاند پای صندوق و ما نتوانستیم آن حقیقتی را که باید را به اینها منتقل کنیم و این جمله را ایشان گفت و گفت اگر واقعاً من رئیس جمهور شوم همه تلاشم را میکنم که مشارکت در انتخابات بعدی بشود ۷۰ درصد ۸۰ درصد این نگاه آقای جلیلی به مشارکت بود من صادقانه دارم عرض میکنم نقل قول ایشان است ما باید یه کاری کنیم ۷۰ درصد ۸۰ درصد مشارکت بشود دوره بعدی بر خلاف یک جریان سیاسی که حالا شاید خیلی آقای جلیلی را اشتباه به آنها ببینند که فکر میکنند که اینها در واقع کاسبان مشارکت پایه هستند آقای جلیلی واقعا اعتقادش این نیست میگویند که مردم باید حضور حداکثری داشته باشند حالا ما انتخاب شدیم یا نشدیم ما باید یه کاری بکنیم که مردم اقبال بکنند و صادقانه هم حرف میزدند، اما مسئله بعدی من به عنوان جمعبندی اگر بخواهم در سه دقیقه اول که یک دقیقه و نیمش باقی مانده خدمت شما عرض کنم ببینید مردم عزیز ما کارنامه جریانهای مختلف را در این سالها دیدهایم آقای جلیلی یک کارنامه دارد رقبای ایشان یک کارنامهای دارند من البته آقای پزشکیان را عرض کنم منصفانه بخواهم عرض کنم شخصاً احترام برای آش قائل هستم و هیچ حس بدی به شخص آقای پزشکیان هم ندارم ایشان را آدم نه بدی نمیدانم.
فراهانی: خودش خوب است اطرافیانش بد هستند.
ثابتی: اطرافیانش هم آقای فراهانی خداوکیلی من بحث شخصی با اینها ندارم ولی خب من که در مسئله برجام کار کردم و زندگیم را گذاشتم میدانم چه چاهی برای کشور حفر شده اصلاً میترسم کسی بگوید که من میخواهم آن مسیر را تکرار کنم، چون نتیجهاش میشود یک امیدواری کاذب به مردم بدهیم مردم سر کار بروند بعد ۱۰ سال دوباره بگویند که آقا یکی دیگه زد زیرش این مسیر غلط است این اصیل مبتذل است این مسیر من به عنوان یک فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی خدمت شما عرض میکنم در تاریخ بشر از زمان حضرت آدم تا به امروز یک نمونه وجود ندارد آمریکا تحریمهایش را با مذاکره علیه این کشور به صورت جامع لغو کرده باشد دنبال چی دارید میگردید؟ چرا آدرس غلط به مردم میدهید؟ بعد با ظریف میخواهید بروید تحریم بردارید که خودش رفت تحریم شد آخرش ۱۵۰۰ تا تحریم کرد مجموع تحریمها را من میگویم صادقانه با مردم حرف بزنیم جمعبندی من هم این است که مردم اگر واقعا آگاهانه بر اساس کارنامه مجموع افرادی که دور دو تا کاندیدا جمع شدهاند تصمیم بگیرند من فکر میکنم که طبیعتاً انتخابشان آقای پزشکیان نخواهد بود، چون داریم میبینیم نتیجه آن ۸ سال طلایی را الان داریم میبینیم در ناترازی نفت در ناترازی بنزین در ناترازی برق.
مجری: جناب آقای فراهانی ۳ دقیقه پایانی شما بفرمایید؟
فراهانی: بله خیلی ممنون از فرصتی که صدا و سیمای عزیز فراهم کرد برای دیدگاههای مختلف برای طرحش من امیدوارم که رویایی که ما داریم کشور یک کشور قوی یک کشور توسعه یافته کشور الهام بخش برای همه کشورهای دنیا یک کشوری که با حفظ احترام متقابل در داخل کشور ابتدائاً همه افراد و همه اندیشهها به هم احترام بگذارند به همدیگر انگ نزنند با صداقت و با احترام متقابل با همدیگر برخورد بکنند ما این احترام بیرونی اتفاق نمیافتد اگر معتقدیم تعامل و توسعه و هیچ کشوری به توسعه نرسیده مگر اینکه تعامل مثبتی با کشورهای دنیا برقرار کرده و هیچ کشوری که از سر جنگ از سر برخوردهای تخامس آمیز با دنیا برخورد کرده به توسعه نرسیده اگر به این اعتقاد داریم این احترام به همه کشورها متقابلاً احترام دیدن اتفاق نمیافتد مگر اینکه در داخل به همدیگر احترام بگذاریم با حفظ اندیشههای موجود در داخل نظام و بیرون از نظام حتی یعنی ما واقعاً باید تلاش کنیم که دایره موجود در نظام را گسترش بدهیم اندیشههای دیگری که در کشور ما دارند زندگی میکنند و امروز امکان حضور در عرصههای مدیریتی را دارند اهل تسنن ما چرا نباید بتوانند پستهای مدیریتی بگیرند چرا نتوانند استاندار شوند چرا نتوانند وزیر شوند چرا نتوانند در هیئت رئیسه مجلس حضور داشته باشند ایرانیان خارج از کشور ما که ما نزدیک ۱۰ میلیون ایرانی امروز در خارج از کشور داریم چرا از پتانسیل و ظرفیت این ایرانیها نباید استفاده شود کشور ایران امروز بیشترین تعداد متخصص را در خارج از مرزهای خودش دارد هیچ کشوری این تعداد متخصص را بیرون ندارد، هنر یک رئیس جمهور و یک مدیر این است که بتواند از همه ظرفیتها به خصوص ظرفیتهای ایرانیان خارج از کشور که توسعه یافتهترین و متخصصترین و تسلط آنها به تکنولوژی روز زبانزد همه کشورهای دنیاست به نحوی استفاده بکنند که فایده آنها برای توسعه و ساختن ایران اتفاق بیفتد اگر ما معتقدیم که ایران بایستی به دست ایرانی ساخته شود این ساخته شدن ایران و این امید ما به ایران آینده اتفاق نمیافتد که همه ظرفیتهای موجود در ایران را به رسمیت بشناسیم فارغ از قومیت فارغ از ملیت فارغ از اعتقاد فارغ از اندیشه احترام بگذاریم به تخصص و احترام بگذاریم به آن ظرفیتی که آن فرد یا آن اندیشه میتواند برای توسعه کشور فراهم کند.
مجری: خیلی ممنونم جناب آقای فراهانی آقای ثابتی نماینده آقای جلیلی ۳ دقیقه پایانی فرمایشات شما بفرمایید؟
ثابتی: مردم عزیز ایران امروز کسانی میگویند ما میخواهیم رفع تحریم انجام بدهیم که ۸ سال وقت داشتند ۸۰۰ تحریم را کردند ۱۵۰۰ تحریم سوال اول این است که در آن ۸ سال اگر بلد بودی چرا نتوانستید و الان چه تفاوتی کرده آقای ظریف همان ظریف است رویکردتان هم همان است همه حرفهایتان هم تکراری است چه کاری میخواستید انجام بدهید که آن موقع نتوانستید الان یک دفعه میتوانید.
صادقانه به مردم حرف بزنید وعده ندهید
کسانی میگویند فیلتر را ما میرویم اینطوری میکنیم و اونطوری میکنیم که در دوره خودشان تلگرام فیلتر شد اگر شما قدرت نداشتید، پس الان نباید وعده بدهید ممکن است در قدرت باشید ولی بگویید نگذاشتند ما کار کنیم اگر غیر از این است صادقانه به مردم حرف بزنید وعده ندهید کسانی میگویند ما زنان را اینطوری میکنیم و آنطوری میکنیم همه آزادیها را میآوریم که همین آقای پزشکیان در مجلسی که بود امضا کرد وزیر کشور و آقای احمدی نژاد را خواست و گفت که چرا گشت ارشاد کم کار است ببینید، من اصلاً اینجا قضاوت هم نمیکنم خوب یا بد اصلاً ممکن است یکی بگوید گشت ارشاد خوب است یکی بگوید بد است، من میگویم آقای پزشکیان.
فراهانی:مستندش را منتشر کنید ادعا کافی نیست.
ثابتی:مردم عزیز بروید سرچ کنید پزشکیان گشت ارشاد مطهری با همدیگر دو نفری امضا کردند اصلاً هست مستندش چه سوال خوبی کردید که بقیه بروند اتفاقاً بخوانند که آقای پزشکیان در این قضیه یک رو عمل کرده یا متاسفانه دم انتخابات نظرشان عوض شده این سابقه و کارنامه عزیزانی است که امروز میخواهند با این چیزها رای بیاورند و هیچ حرفی هم ندارند جز ترساندن رقیب من دیدم آقای آذری جهرمی توهین کرده به میلیونها نفر ایرانی و برگشته گفته که ما نمیگذاریم که طالبان بیاید حاکم شود به کشور این چه ادبیاتی است به جای اینکه بیاییم حرفهای خودمان را یک طرفه بزنیم لولو هراسی کنیم یک سری از خود همین اصلاح طلبها دیروز صدایشان درآمده بود که این حرفهای طالبان و کره شمالی و اینها برای سال ۸۴ بود که جواب هم نداد مردم دیدند خود همین آقای رئیسی هم میگفتیم که دیوار میکشد این کار را میکند بنده خدا کجا دیوار کشید داشت خدمت میکرد شما میتوانید به لحاظ تخصصی ازش ایراد بگیرید بگویید که این کار را اگر در دولتش میکرد بهتر بود ولی آن تصاویری که آمدید سال ۹۶ ساختید که اینها میآیند اعدام میکنند اینها میآیند دیوار میکشند متاسفانه جوانمردی سیاسی نیست آقای فراهانی و مسئله آخر اینکه دروغ گفتید آقای فراهانی و من وظیفه دارم که تکذیب کنم اهل سنت نمیتوانند در هیئت رئیسه مجلس بیایند ما همین یک ماه پیش انتخابات داشتیم خودشان کاندید نشدند، چه منع قانونی دارد اهل سنت نمیتوانند پست سیاسی بگیرند آقای روحانی میگذاشت شما نگذاشتید و میروید دم انتخابات با اینها فریب میدهید و میگویید به ما رای بده این کار را میکنیم بعد نمیکنید.
رای به آقای جلیلی از روی اضطرار نیست
اهل سنت چه گناهی کردند ولی در همین دولت در دولت قبل هم سفیر ایران یک خانم اهل سنت بود هیچ منع قانونی نداشت ولی متاسفانه شده کاسبه انتخاباتی و نکته آخر اینکه رای به آقای جلیلی رای بین بد و بدتر نیست رای به آقای جلیلی انتخاب از روی اضطرار نیست ما نمیگوییم مجبوریم که به آقای جلیلی رای بدهیم آدم بدی است ولی چارهای نداریم نه ما با شناخت کامل با آگاهی کامل آقای جلیلی را بهترین گزینه میدانیم با افتخار هم به ایشان رای میدهیم و بسیار هم امیدواریم به عملکرد ایشان و مطمئنیم که هم خودمان و انشاالله نسل بعد به آقای جلیلی افتخار میکنند ایشان کشور را میتواند با منطق و عقلانیت بسازد.
سوال: متشکرم اجازه بدهید اگر زمان داشته باشیم دو تا یک دقیقه میتوانیم داشته باشیم؟
فراهانی: چون فرمودند که دروغ میگویید در طول ۱۳، ۱۴ دورهای که مجلس داشته هیچ وقتی هیچ کدام از عزیزان اهل سنت در هیئت رئیسه مجلس نبودند به خاطر سقف شیشهای که در این زمینه وجود داشته من یک خاطره از مجلس ششم عرض کنم مجلس ششم اکثریت مجلس تصمیم گرفتند که آقای جلیل زاده که نماینده سنندج بودند و اهل تسنن بودند بیایند عضو هیئت رئیسه مجلس شوند فشارهای متعدد بیرونی از فشارهای سیاسی شما بگیرید تا فشارهای مذهبی تهدید کردند که اگر اساساً همچین تصمیمی گرفته شود خاک مجلس را به توربه میکشند، یعنی عملاً شاید به لحاظ قانونی بله ما برایش آیین نامه مشخصی در خیلی وقتها نداریم که مثلاً اهل تسنن نمیتواند استاندار باشد یا نمیتواند مثلاً ولی عملاً فشارهای بیرونی و غیررسمی به حدی است که ما عملاً وضعیت فعلی را در کشورمان داریم میبینیم.
مجری: سپاسگزارم. بفرمایید آقای ثابتی؟
ثابتی:بله نکته خوبی را گفتید آقای فراهانی شما حتی اسم آن نماینده را هم اشتباه گفتید شما جلیلزاده آقای جلال زاده هستند عضو حزب مشارکت.
فراهانی: آقای جلالیزاده
ثابتی: بله آقای جلالی زاده شما گفتید جلیل زاده شما حتی اسم آن بنده خدا که همکارتان بود را دارید اشتباه میگویید چه برسد به دیگر مخاطبان شنیدند و قضاوت میکنند آقای فراهانی من حداقل الان در مجلس هستم صادقانه عرض میکنم.