• شهروند خبرنگار
  • شهروند خبرنگار آرشیو
امروز: -
  • صفحه نخست
  • سیاسی
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • علمی و فرهنگی
  • استانها
  • بین الملل
  • ورزشی
  • عکس
  • فیلم
  • وبگردی
  • شهروندخبرنگار
  • رویداد
پخش زنده
امروز: -
پخش زنده
نسخه اصلی
کد خبر: ۵۵۱۳۳۱۷
تاریخ انتشار: ۱۷ تير ۱۴۰۴ - ۲۱:۰۳
علمی و فرهنگی » میراث فرهنگی،گردشگری ،صنایع دستی

جایگاه «مختک» در عزاداری‌های بوشهر

یکی از تأثیرگذارترین نماد‌های بصری و عاطفی در آیین‌های عزاداری مردم استان بوشهر ، «مختک» یا همان گهواره حضرت علی‌اصغر (ع) است.

جایگاه «مختک» در عزاداری‌های محرم و صفر در بوشهر

به‌ گزارش خبرگزاری صدا و سیما  گهواره‌ها که با عشق و ارادت خاصی توسط زن‌ها آماده می‌شوند، نقش مهمی در انتقال پیام مظلومیت اهل بیت، به‌ویژه طفل شش‌ماهه‌ی کربلا، دارند.

معنای «مختک» در فرهنگ بوشهر

در گویش محلی مردم بوشهر، «مختک» به معنای گهواره‌ی کوچک است. این واژه با احترام خاصی در مراسم عزاداری به کار می‌رود و در فرهنگ عزاداری این منطقه، اشاره‌ای مستقیم به گهواره‌ی حضرت علی‌اصغر (ع) دارد. «مختک» نماد مظلومیت، بی‌گناهی، و بی‌پناهی کودکانه در واقعه‌ی کربلاست.

آیین گهواره علی‌اصغر در بوشهر

در ماه محرم، به‌طور معمول در تمام شهر‌ها و روستا‌های استان بوشهر آیین ویژه‌ای با عنوان گهواره و روضه علی‌اصغر برگزار می‌شود. در این آیین، گهواره‌ای چوبی که مختک نام دارد و با پارچه‌ها و تور‌های رنگی مخصوصا تور سبز تزئین شده، و عروسکی در مختک نماد مظلوم کوچک کربلا در مکان عزاداری قرار می‌گیرد؛ و زن‌هایی که برای فرزند کوچک خود نذر کرده‌اند فرزند خود را درون این گهواره، برای لحظاتی همراه با آیین مخصوص و روضه خوانی می‌خوابانند.

زنان بوشهری با شور و احساس فراوان، این گهواره را به آرامی تکان می‌دهند و در حین آن، لالایی‌ها و نوحه‌هایی محلی زمزمه می‌کنند. این آیین جلوه‌ای عمیق از اندوه مادرانه و پیوند عاطفی با واقعه‌ی کربلا است. به طور معمول از روز ششم محرم مختک علی اصغر به مراسمات عزاداری وارد می‌شود. آیین مختک گردانی در شب دهم محرم و شب شام غریبان، در حالی که مختک‌ها بر دوش زنان و گاهی مردان، بین کوچه‌ها و محله‌ها و گاهی خانه به خانه هر ساله به نیت یادآوری حادثه کربلا برگزار می‌شود.

بسیاری از زنان با نیت گرفتن حاجت و فرزنددار شدن، و یا سلامتی فرزند کوچیک خود گهواره را با دستان خود می‌جنبانند و با چشمانی اشک‌بار، لالایی می‌خوانند. آنان باور دارند که حضرت علی‌اصغر (ع) شفیعی برایشان خواهد بود و نذر گهواره می‌تواند دل امام حسین (ع) و اهل بیت را به رحم آورد.

ویژگی‌های ظاهری مختک

اندازه: کوچک، قابل حمل، با ساختار چوبی یا فلزی پوشیده شده با تور‌های رنگی.

تزئینات: پارچه‌ها و تور‌های رنگی به خصوص سبز، روبان گل‌های مصنوعی، و پارچه‌هایی مزین شده با نام مبارک حضرت علی‌اصغر.

محتویات: عروسکی با لباس سبز یا پارچه سفید که نماد فرزند کوچک امام حسین (ع) است.

نقش و پیام نمادین مختک

مختک، نمادی زنده از مظلومیت علی‌اصغر (ع) است. این گهواره نه‌فقط یک ابزار مراسمی، بلکه یک رابط عاطفی بین مردم و اهل بیت (ع) است. وقتی گهواره در دل هیئت حرکت می‌کند، اشک و آه مردم نشان می‌دهد که مظلومیت طفل شش‌ماهه هنوز در جان تاریخ زنده است.

مختک یا گهواره حضرت علی‌اصغر (ع) در آیین‌های عزاداری بوشهر، تجلی‌گاه ایمان، عشق و اندوه مقدس مردم است. این سنت دیرینه نه‌تنها پیوندی فرهنگی و مذهبی با عاشورا ایجاد می‌کند، بلکه نشانگر نقش فعال زنان در انتقال احساس و مفهوم مظلومیت کربلاست. در آیینی که دل‌های مادران با ناله‌ی لالایی می‌لرزد، گهواره‌ی سبزرنگ علی‌اصغر، حامل پیام دردناک و عمیق عاشورا می‌شود.

بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
گزارش خطا
Bookmark and Share
X Share
Telegram Google Plus Linkdin
ایتا سروش
عضویت در خبرنامه
نظر شما
آخرین اخبار
بازدید صلیب سرخ جهانی از زندان اوین
نیم صفحه رروزنامه‌های ورزشی ۱۹ تیرماه
مراسم گرامیداشت شهدای قضایی
خانه آسیب دیدگان از جنگ، نوسازی می شود
دروغ مدیر کل آژانس؛ بهانه تجاوز به ایران
تداوم تولید در شهرک‌های صنعتی
بنادر خشک؛ میان‌بری برای تجارت بین‌المللی
تاب آوری بخش معدن در طوفان تهدیدات فرصت راهبردی برای اقتصاد
دیدار رئیس فدراسیون با اعضای تیم فوتبال امید کشورمان
پاری‌سن‌ژرمن حریف چلسی در دیدار پایانی شد
خسارت طوفان به شبکه برق دلگان
تیم فوتبال استقلال راهی ترکیه می‌شود
برگزاری نخستین جلسه کمیته رسانه باشگاه پرسپولیس
مصطفی لشگری، سخنگوی باشگاه پرسپولیس شد
درخشش کاروان اسکیت ایران با کسب ۷ نشان رنگارنگ
معارفه وحید هاشمیان در جمع سرخپوشان
تقویم روز اوقات شرعی گیلان ، ۱۹ تیر ۱۴۰۴
سیل روستای لیقوان خسارت مالی و جانی نداشت
همدان، میزبان جشنواره تیمی زورخانه‌ای و مهارت‌های فردی خردسالان کشور
آتش سوزی در بازار بزرگ بندرعباس مهار شد
  • پربازدیدها
  • پر بحث ترین ها
فعالیت پدافند هوایی تبریز برای انهدام ریزپرنده ها
اغلب جاسوسان رژیم صهیونیستی با کمک مردم شناسایی شدند
تروریست فراری را شناسایی و معرفی کنید
ثبت نام خرید تاکسی برقی شاسی‌بلند در تهران ادامه دارد
درگیری‌های مسلحانه در اربیلِ کردستان عراق
انتشار اطلاعات جدید ایران‌اینترنشنال توسط «حنظله»
تیم ملی فوتبال بانوان ایران وارد امان شد
صعود دختران ایران به دور دوم جام جهانی شطرنج ۲۰۲۵
ترکیب تیم ایران در والیبال قهرمانی کمتر از ۱۶ سال آسیا
شجاعی سرمربی صنعت نفت آبادان شد
اسامی دعوت شدگان به اردوی تیم ملی کبدی بانوان
وقتی الگوریتم‌ها می‌کشند: فناوری چگونه اهداف را شناسایی می‌کند؟
مدنی‌زاده: واگذاری اختیارات، راهکار اجرای مؤثر سیاست‌هاست
ابهام در ۵ ماده طرح مجازات جاسوسی از نظر هیئت نظارت
اسرائیل باید به حضور در سرزمین‌های اشغالی پایان دهد
مراسم عزاداری شب عاشورای حسینی با حضور رهبر انقلاب  (۴ نظر)
ترامپ ادعا کرد: زمان مذاکرات بعدی با ایران مشخص شده است  (۴ نظر)
فعالیت پدافند هوایی تبریز برای انهدام ریزپرنده ها  (۳ نظر)
اعتماد به روند گفت‌وگو، شرط بازگشت به مذاکره  (۳ نظر)
اغلب جاسوسان رژیم صهیونیستی با کمک مردم شناسایی شدند  (۳ نظر)
واکنش مردم به حضور رهبر انقلاب در مراسم شب عاشورا  (۳ نظر)
ترامپ: کشور‌های همسو با بریکس جریمه خواهند شد  (۳ نظر)
همه فهمیدند ستون این خانه محکم و استوار است  (۲ نظر)
سردار صفوی: هزاران موشک و پهپاد در جای مطمئن داریم  (۲ نظر)
اتحادیه اروپا تحریم «اسرائیل» را بررسی می‌کند  (۲ نظر)
عیادت نماینده ولی فقیه در گیلان از جانشین پلیس راه رشت - لاهیجان  (۲ نظر)
اردوغان: فشار غرب بر رژیم صهیونیستی افزایش یابد  (۲ نظر)
آمریکا بداند تنها راه صلح پایدار گفت‌وگوی محترمانه است  (۲ نظر)
شبکه تروریستی اینترنشنال به طور کامل هک شد  (۱ نظر)
شهروندان تخلف نانوایی‌ها را از طریق سامانه‌های ارتباطی گزارش دهند  (۱ نظر)